Een egel voelt zich het fijnste in een tuin waar niet alles opgeruimd is. Hier vinden ze een schuilplaats, slaapplaats en voedsel. Door bladeren in de herfst en het voorjaar te laten liggen kunnen bodeminsecten zich hier schuil houden, dit is het voedsel voor de egels en voor vogels. Wil je wel een opgeruimde tuin, dan kun je een egelwoonhuis plaatsen of je schuur open laten staan voor een veilig plekje voor de egel.
Egels voeren
Egels zijn in de regel insecteneters, maar in de praktijk is de egel een alleseter.
Wat eet een egel?
Van nature eten egels insecten, regenwormen, kevers, slakken, spinnen, kadavers van kleine volgens of muizen. Ook zacht fruit en zachte zaden staan op het menu. Als je een verzwakte egel wilt bijvoeren kun je een bordje met vogelpindakaas, gedroogde insecten, kattenvoer of meelwormen klaarzetten. Er is ook speciale egel paté en egelvoer te verkrijgen voor als je wilt bijvoeren. Bijvoeren kun je altijd doen van maart tot december. De egels gaan namelijk zelf altijd nog op zoek naar insecten en larven.
Wat mag een egel niet eten?
Voedsel wat voor een egel het beste is, is wat ze zelf ook in de natuur kunnen vinden. Geef ze nooit voedingswaren waar zout in zit, ook geen brood of voedingsresten uit de keuken. Geef ze ook nooit melk. De lactose in de melk zorgt voor ernstige darmklachten bij een egel.
Vanzelfsprekend zijn herbiciden, pesticiden, slakkenkorrels, rattengif en ander gif slecht voor egels.
Egels in de winter
Rond eind november gaan egels in een winterslaap. Jonge egeltje blijven nog iets langer actief. In principe zie je in de winter dus geen egels. Ze zoeken een beschut plekje om in weg te kruipen, zoals een holle boomstam, een oud konijnenhol of een wild hoekje in het struikgewas in je tuin. Je kan ook zelf een egelhuisje maken. Of je kunt er online een aanschaffen.
In de lente ontwaken egels uit hun winterslaap, in maart of april als de temperatuur boven de 12 tot 15 graden komt. Ze gaan dan op zoek naar voedsel. Tijdens de winterslaap verliest de egel ongeveer 30% van zijn lichaamsgewicht.
Egels in de zomer
Zoals egels in de winter wat extra beschutting kunnen gebruiken, zo hebben ze in de zomer vooral behoefte aan water, als het warm en droog is. Omdat een egel weinig water kan vinden in de vorm van ondiepe watertjes of plassen regenwater, gaan ze op zoek naar ander water. En hoewel egels kunnen zwemmen is het lastig voor hen om uit bijvoorbeeld een zwembad of water met steile wand te komen. De kans is groot dat ze verdrinken, mede omdat ze wanneer ze dit gaan zoeken al verzwakt zullen zijn door uitdroging en honger. Je kunt een egel helpen door in de zomer een schaaltje met water in je tuin te zetten. Hier zullen meerdere dieren van genieten, zoals bijvoorbeeld ook de vogels in de tuin. Qua bijvoeding kun je droog kattenvoer geven.
Egels en hun winterslaap
Rond eind november gaan egels in een winterslaap. Van nature zorgen ze dat ze een goede vetlaag hebben en gaan ze op zoek naar een beschut plekje in het struikgewas. Een egel gaat in een soort van spaarstand, zodat ze zo weinig mogelijk energie verliezen. De spijsvertering stopt dan en de temperatuur van het beestje kan dalen tot zo’n 4 graden. Als een egel in de winter wakker wordt omdat zijn nest niet warm genoeg is of omdat hij onvoldoende reserves heeft, gaat hij op zoek naar voedsel of warmte. Omdat de egel in de winter niets zal kunnen vinden is het zeldzaam dat hij dit overleeft. Zie je in de winter een egel, dan zal deze verzwakt zijn. Help de egel dan, want zelfstandig zal hij het niet redden.
Hoe help je een egel in nood?
Je kunt op de volgende manieren zien wanneer een egel in nood is.
- Een egel vlucht niet of rolt zich niet op
- Een egel die niet goed kan wegkomen, en bijvoorbeeld in rondjes loopt in plaats van naar een schuilplaats
- Als hij een zware ademhaling heeft of andere benauwde geluiden maakt
- Als je ziet dat hij te klein of te zwak is, bij een jong egeltje kan de moeder in de buurt zijn, let op dat deze binnen enkele uren terug is
- Als een egel onderkoeld of uitgedroogd is
- Als er verwondingen of bloed te zien is
Je kunt de egel dan het beste oppakken met een handdoek en in een kartonnen doos stoppen. Probeer of hij iets wil eten of drinken. Als het beestje onderkoeld is geef het dan een dekentje of een warme kruik. En zorg vervolgens dat het dier bij een gespecialiseerde opvang of dierenarts terecht komt, zodat hij de hulp krijgt die hij nodig heeft.
Hoe krijg ik een egel uit mijn tuin?
Wat nu als je de egel niet in je tuin wilt. Een egel is een beschermde diersoort. Als je het niet op prijst stelt dat ze in je tuin zitten, kun je het beste een afrastering maken, zodat ze je tuin niet in kunnen komen. Een andere optie is om je tuin zo onaantrekkelijk mogelijk te maken voor egels. Houd dus alles netjes opgeruimd, zodat ze geen schuil- of slaapplaats kunnen vinden. Nog een optie is om de egel naar de egelopvang te brengen of naar een bos ver van je tuin vandaan. De egelopvang kan je goede tips geven of de egel voor je uitzetten op een goede plek.
Wist je dat
- een egel geen melk mag hebben
- een egel in een nacht wel 3 tot 5 kilometer kan lopen op zoek naar voedsel
- een volwassen egel minimaal 6000 stekels heeft
- egels vooral rond de schemering in actie komen
- een egel wel 18 uur per dag slaapt
