JUM JUM, heerlijk een verse aardbei uit eigen tuin! Hoe groot of klein je buitenruimte is, er is altijd plek om aardbeien te kweken. Een aardbeiplantje kun je kweken in een bak, pot of in een hangpot. De enige ‘vereiste’ is de zon. Hoe meer zonneschijn op je aardbei, hoe lekkerder en zoeter de smaak van de aardbei is.
De bekende smakelijke aardbeisoorten zijn een kruising tussen verschillende soorten Fragaria.
Wat heb je nodig voor aardbeien kweken?
Maak eerst een keuze tussen de opties: planten kopen, stekken opkweken of dat je de aardbei wilt zaaien. Als je de plant koopt, zit hij vaak al in een pot, je kunt de plant uitplanten in de volle grond, of overpotten in een grotere of mooiere pot. Ook bij het kweken van stekken zet je de aardbeiplant in een potje of in de volle grond. Samengevat heb je de volgende producten nodig voor het kweken van aardbeien:
- Zaadjes, een stekje of een plant
- Potgrond
- compost
- Pot of Kweekbak
- Eventueel wat stro of mulch
- (Vloeibare) organische meststof
Aardbeienplantjes
De meeste soorten aardbeien zijn meerderjarige overblijvende planten. Het blad van de aardbei is iets donker groen, rond met een gekartelde rand. Wanneer je de plant wil overhouden na de winter, laat deze dan liefst vorstvrij overwinteren. Zo kun je 2 a 3 jaar doen met een aardbeiplant. In het tweede en derde jaar zal de bloei en opbrengst van aardbeien wel verminderen. Professionele telers gooien daarom aan het einde van het seizoen de planten weg om het jaar erop met jonge planten opnieuw te beginnen. Voor de doordragende aardbeiplanten is dit minder het geval, daar kun je tot wel 5 jaar de ‘vruchten van plukken’.
Aardbeien kweken
Het kweken van aardbeien is leuk en makkelijk om te doen. Je kunt aardbeien kweken door een plantje te kopen bij de tuinder of het tuincentrum. Let bij de keuze op de twee verschillende soorten, de ‘junidrager’ of de ‘doordragende aardbeiplant’. Wil je de aardbei vanuit het zaad opkweken houd er dan rekening mee dat de plant zich in het eerste jaar nog moet ontwikkelen. Je zult dan pas later in het jaar aardbeien aan je planten krijgen. Een andere optie is het stekken van aardbeiplantjes.
Aardbei zaaien
Vanaf februari kun je beginnen met het zaaien van de aardbei. Dit doe je binnen, buiten zal het zaad niet ontkiemen, omdat het te koud is. Vul een tray of een aantal potjes met potgrond, gemengd met wat compost. Per potje kun je 3 zaadjes planten in een zaai gat van 5 mm. Bedek de zaden licht met zaaigrond of potgrond, niet duwen. Geef de toplaag goed water met een plantenspuit. Vervolgens span je doorzichtig folie over de pot of tray. De meest ideale temperatuur waarbij de planten kiemen is 24 graden Celsius. Daarnaast is er licht nodig om de plantjes te laten kiemen en groeien. Zet de planten daarom dichtbij een raam of gebruik kweekverlichting.
Wanneer de kiemen, de groene puntjes, zichtbaar zijn, kun je het folie van tray afhalen. Zorg dat de potgrond vochtig blijft, maar niet te nat en dan nog wat geduld hebben. Wanneer de plantjes ongeveer 2 centimeter groot zijn, kies je de sterkste uit en knip de andere af. Zo houd je de sterkste planten over. Als je hebt geplant in een tray, kun je op dit moment de stekken overzetten in een grotere pot, onder de grond groeit het wortelgestel namelijk sneller dan de plant boven de grond. Zorg voor voldoende ruimte hiervoor. Ik raad een p7 pot maat aan. Na ongeveer 3 maanden kun je de planten buiten uitplanten. Afhankelijk van de weersomstandigheden. Wanneer er nog kans is op nachtvorst, haal ze dan in de nacht naar binnen.
Aardbeienplantjes stekken
Scheuten of stekken van aardbeiplanten zijn de uitlopers die je ziet aan je aardbeiplant. Deze kun je afknippen, zo dicht mogelijk bij de originele plant. Duw deze stekken in een potje met potgrond. Zorg ervoor dat de potgrond vochtig blijft. Na ongeveer 4 weken zullen deze stekken voldoende geworteld zijn om uit te planten. De stekken verschijnen tijdens de groeiperiode van de aardbei, dus dit zal in mei, juni of juli zijn. Stekken zul je dus alleen in deze periode kunnen gebruiken. Het jaar erop zijn dit de planten waar je aardbeien van kunt oogsten.
Aardbei planten
Plant de aardbeien op een lichte en zonnige plek in de (moes)tuin. Dit kan in de volle grond of in bakken of (hang) potten. In de volle grond maak je een plant gat, zo groot als de kluit van de aardbei. Meng wat (biologische) potgrond en/of plantenvoeding door de bodem en plant de aardbei in het gat. Zorg ervoor dat de kroon van de plant, die zich net boven de wortels bevind net boven de grond uitsteekt bij het planten. Druk de aarde rondom de wortels wat aan en geef de plant water.
In een pot of bak, begin je met een laagje Hydro korrels, vervolgens breng je (biologische) potgrond aan. Hierin plant je je aardbeiplantjes. Ook hiervoor geldt dat de kroon van de plant, net boven de aarde uit moet komen. Geef de plant meteen wat water na het planten.
Aardbeienplant verzorgen
Het verzorgen van aardbeien is echt heel makkelijk. Zorg ervoor dat de bodem van de planten vochtig blijft, maar niet nat. Dit kun je in een pot bijvoorbeeld doen door Hydro korrels onder de potgrond aan te brengen. Plant de aardbei in een pot of in de grond met voldoende voedingsstoffen in de bodem. Omdat de aardbei veel energie nodig heeft om gezonde vruchten te produceren geef je tijdens het bloeiseizoen eens per 2 weken kalium houdende (vloeibare) mest. Uitlopers aan de plant knip je weg (en kun je eventueel opnieuw uitplanten) om te zorgen dat de plant de energie gebruikt voor de aardbeien. Ook de eerste bloemen van de plant knip je weg in de eerste twee weken. Te veel of vergeeld blad kun je wegsnoeien. Hierdoor kan de zon beter bij de aardbeien en krijg je zoetere aardbeien.
Aardbeienplant snoeien
In principe hoeft de aardbei niet gesnoeid te worden. Produceert de plant veel blad, dan kun je hiervan wat weghalen, zodat de energie gebruikt kan worden om vruchten aan te maken. Ook blad wat in het zonlicht van de vrucht hangt, kun je zonder probleem wegsnoeien. Vergeeld of verdord blad haal je weg om de plant gezond te houden.
Aardbeien planten kopen
Bij het kopen van een aardbeiplanten is het goed om vooraf na te denken over een aantal dingen.
- Ben je op zoek naar een korte oogstperiode, of wil je de gehele zomer aardbeien?
- Welke smaak wil je? Er zijn zoetere soorten en minder zoete. Er zijn zelfs soorten met weinig smaak, die voor de sierwaarde en de bloemen worden gekweekt. Deze kunnen bijvoorbeeld als bodem bedekkende plant in een border gebruikt worden.
- Ben je op zoek naar kleine of grote aardbeien?
- En dan is er nog een keuze voor aardbeien die het beter doen in de volle grond of aardbeien die je in een (hang) pot kunt kweken.
- Let bij het aanschaffen van planten op of het gezonde planten zijn. Dit zie je aan de glimmende groene bladeren, zonder vlekken of bruine randen. Aan het wortelgestel kun je ook zien of dat gezond is. Het potje moet niet bomvol wortels zitten en de wortels moeten licht van kleur zijn.
Aardbei soorten
Er zijn veel soorten en kruisingen in aardbeirassen. Daaronder is een verdeling in doordragende en eenmalig dragende aardbeirassen. Namen van bekende soorten zijn: Ostara, Grandian, Elsanta, Pineberry, Framberry, Gariguette, Yellow Wonder en Korona.
Bosaardbei
Fragaria vesca is een bosaardbei, dit zijn kleine, heerlijk zoete vruchten. De bosaardbei is de inheemse soort van de aardbei, die je in de Nederlandse natuur tegen kunt komen.
Fragaria
De soorten die bekend zijn om hun smaak zijn de rassen die vallen onder de soort Fragaria x ananassa. Deze soort aardbeienplanten is opgedeeld in 2 grote groepen, de ‘junidragers’ (eenmalig dragende soorten) of en de doordragers’. Zoals uit de naam al doorschemert draagt de ‘junidrager’ voornamelijk vruchten in de maand juni. Deze geeft veel vruchten in een korte tijd. De zogenaamde ‘doordragers’ geven gedurende een veel langere periode bloemen en vruchten. Dit begint in mei en loopt door tot in oktober, afhankelijk van de weersomstandigheden.
Aardbeien bewaren
Na het werk en vooral het geduld, kun je je aardbeien gaan oogsten. Oogst de vrucht met een schaartje. Knip hierbij het steeltje af, zodat het kroontje aan de aardbei blijft zitten. Dan kun je de aardbeien enkele dagen bewaren in de koelkast.
Wil je graag meer lezen over groenten en fruit of hoe je een moestuin kunt beginnen of een moestuin aanlegt.
.
