Wat zijn de verschillen tussen een tuinontwerper en een hovenier? Om je tuinontwerper of hovenier te kunnen noemen heb je geen verplichte opleiding nodig. Iedereen die het leuk vindt om te werken aan, in of met tuinen mag zich in principe zo noemen. Mensen met jarenlange tuinervaring zouden zonder opleiding een beter advies kunnen geven dan mensen die net van school komen, zonder ervaring. Het belangrijkst is of je een klik met iemand hebt, zodat diegene begrijpt waar je naar op zoek bent. Of dit nou het aanleggen of het ontwerpen van je tuin is, zoek iemand die bij je past en liefst met ervaring.
Wie schakel je in, een tuinontwerper of een hovenier, of beide?
In grote lijnen is een tuinontwerper een professional die een ontwerp maakt voor je tuin. Een hovenier is degene die de tuin aanlegt, het ontwerp uitvoert. Een tuinontwerper kan ook een hovenier zijn, en een hovenier kan een tuinontwerp maken. Ik raad je aan om eerst goed te kijken waar je naar op zoek bent. Zoek iemand die ontwerpen maakt die je aanspreken als je op zoek bent naar een nieuwe tuin. Ben je op zoek naar iemand die je huidige tuin aanpakt en weer netjes maakt, of wat kleine wijzigingen, ga dan voor een hovenier. Vraag rond in je omgeving naar de ervaringen met mensen of kijk op internet. Recensies zeggen niet alles, ga het gesprek aan met degene die je interessant lijkt. Vervolgens kijk je naar je eigen voorwaarden en naar de klik die je met iemand hebt. Op basis van beide neem je een beslissing.
Wat doet een tuinontwerper?
Simpel gezegd is een tuinontwerper iemand die je tuin ontwerpt. Onder het begrip tuinontwerper kunnen tuinontwerpers, hoveniers, tuinarchitecten en landschapsarchitecten vallen.
De basis voor een goed tuinontwerp is het gesprek. De tuinontwerper moet eerst zien te achterhalen voor wie hij een tuinontwerp moet maken. Wie maken er gebruik van de tuin, wat zijn de wensen? Wat zijn de omstandigheden, hoe ziet de omgeving eruit? In het artikel wat ik eerder schreef zie je een uitgebreide uitleg over het maken van een tuinontwerp. Er zijn tuinontwerpers die alleen in een bepaalde stijl ontwerpen. De insteek van de ene tuinontwerper is meer kunstzinnig of filosofisch, terwijl een andere onderzoekend is ingesteld. Van een tuinarchitect kun je vaak meer een visie verwachten. Een hovenier daarentegen zal meer verstand hebben van de praktijk en daarom wellicht wat praktischer en technischer ingesteld zijn. Een tuinarchitect zal een beeld schetsen. Een hovenier zal in tegenstelling over soorten planten praten. Zoek uit waar je naar op zoek bent en baseer daar je keuze op.
Wat is het verschil tussen een tuinarchitect, tuinontwerper en een landschapsarchitect?
Landschapsarchitect
Een landschapsarchitect mag zich pas architect noemen als hij is ingeschreven in een register. Tuin- of landschapsarchitect is een beschermde titel waarvoor je een academische opleiding moet hebben gehaald. Op de universiteit van Wageningen kun je de opleiding Landschapsarchitectuur en ruimtelijke planning volgen. Op de Academie van Bouwkunst in Amsterdam kun je een master volgen in landschapsarchitectuur. Ook op de TU in Delft kun je de opleiding tot landschapsarchitect volgen. Een landschapsarchitect is betrokken bij de ontwikkeling van het landschap. Hierbij kun je denken aan woonwijken, wegen, polders, parken. Een landschapsarchitect ontwerpt ruimtelijke omgevingen die niet met bebouwing te maken hebben. De opdrachtgever zal eerder een overheidsinstelling zijn, bijvoorbeeld een gemeente of een provincie.
Tuinarchitect
Zoals onder het kopje landschapsarchitect al genoemd moet je voor de titel tuinarchitect een academische opleiding hebben gevolgd. Dit zijn dezelfde maar dan in de richting tuinarchitectuur. Opleiding zijn te volgen op de Academie voor Bouwkunst in Amsterdam, TU in Delft of op de Universiteit van Wageningen. Een tuinarchitect ontwerpt bijvoorbeeld particuliere tuinen, bedrijfstuinen, recreatieterreinen en landgoederen. Met de wensen en eisen van de eigenaar als uitgangspunt richt een architect een ruimtelijke omgeving in. Hierbij houdt hij rekening met de gebruiksvriendelijkheid, de mogelijkheden op het terrein qua grondsoort en bestaande begroeiing. Ook let hij of zij op de omgeving en wordt rekening gehouden met het budget.
Tuinontwerper
Op HBO niveau kun je een opleiding volgen aan hogeschool van Hall Larenstein, Tuin- en landschapsinrichting. Op zowel voltijd als deeltijd opleiding kun je je hier ontwikkelen in verschillende richtingen. Je kan kiezen uit de richtingen ontwerp, realisatie of management van de buitenruimte. Tuinontwerper is een vrij beroep en kan in principe door iedereen gedaan worden. Je mag er wel vanuit gaan als iemand die 4 jaar gestudeerd heeft een uitgebreidere theoretische kennis heeft dan iemand die bijvoorbeeld een thuiscursus heeft gedaan. Omdat het inrichten van een tuin erg persoonlijk is, is het ook persoonlijk welke tuinontwerper er bij je past.
Wat doet een hovenier?
Een hovenier is iemand die zich beroepshalve bezighoudt met het aanleggen en onderhouden van tuinen, parken, sportparken en groenstroken. Hierbij kun je naast particuliere tuinen ook denken aan bedrijfstuinen, vegetatiedaken of openbaar groen. Een hovenier beschikt over de juiste kennis van bomen en planten. Deze heeft hij meestal geleerd op een MBO opleiding voor vakbekwaam hovenier. Werkzaamheden van een hovenier zijn:
- Zaaien
- Planten
- Water geven
- Bemesten
- Snoeien
- Onkruid wieden
- Aanleggen van gazon en onderhouden, of het aanleggen van een kunstgrasveld
- Bestrijden en opruimen van ongedierte
- Evt ontwerpen van een tuin
- Graaf en grondwerkzaamheden
- Levering van zand, tuinaarde, plantmateriaal en ander materiaal
- Inrichten van de tuin
- Aanleg van de sierbestrating
- Plaatsen van schuttingen, overkappingen, speeltoestellen, etc.
- Beheer en onderhoud van alles in de tuin
- Aanleg van een vijver
- Metselwerk
- Aanleg van elektriciteit
- Aanleg van verlichting in de tuin
Specialisaties van een hovenier
Zoals je ziet aan de taken die bij een hovenier horen is het dus een alleskunner. Vaak werken hoveniers samen met andere vakmensen op hebben ze vakmensen met een specialisatie in dienst.
Timmerman
Een Timmerman zal de houten objecten maken of plaatsen. Hierbij kun je denken aan het maken van een houten vlonder, een tuinhuis of het plaatsen van een schutting of houten hekwerk. Wanneer je een houten overkapping in je tuin wilt of een houten pergola kan deze ook door de timmerman worden vervaardigd. Het plaatsen of maken van houten speelgoed voor de kinderen in de tuin behoort ook tot zijn taken.
Stratenmaker
Een stratenmaker is een vakman die straten, erven, stoepen en pleinen aanlegt. Een stratenmaker kent de verschillende soorten ondergronden en bestratingen. Hij weet wat de kenmerken zijn en hoe je een goede, vlakke ondergrond moet aanleggen. Vaak heeft hij ook specifieke hulpmiddelen als een trilmachine en apparaten om zware tegels te kunnen tillen en op de juiste plek leggen. Ook voor het snijden van de tegels heb je aparte tegelsnijders.
Metselaar
Een metselaar kan ingeschakeld worden voor het metselen van een vijver, een vijverornament of een stenen muur als afscheiding. Een schuur, garage of tuinhuis kan ook gemetseld worden, in zijn geheel of gedeeltelijk.
Elektricien
Voor het aanleggen van stopcontacten in de tuin, de verlichting of eventueel een watersproeier is stroom nodig. Het is belangrijk dat dit veilig en goed wordt aangelegd. Een elektricien is hiervoor de aangewezen persoon.
Beregening
Er zijn bedrijven die zich richten op de aanleg van tuinberegening. Door de klimatologische veranderingen kan het voorzien van water en de afvoer van water in een tuin en steeds meer voorkomend probleem zijn. Door enerzijds de stortbuien in het voor- en najaar en anderzijds de perioden van droogte in de zomer is het verstandig om hier over na te denken. Voor de berekening kan een plan opgesteld en aangelegd worden door een deskundige. Hierbij worden keuzes gemaakt in het gebruik van leidingwater, oppervlaktewater of grondwater. Er worden berekeningen gemaakt met betrekking tot de waterhoeveelheid en de waterdruk. En daarnaast wordt de installatie aangelegd.
Plantendeskundige
Dit is vaak wel de specialisatie van de hovenier zelf. Die gaat de keuzes maken of de keuzes van de tuinontwerper opvolgen. Vervolgens zet hij de planten uit, gaat bekijken of het klopt in de praktijk. Onderzoeken of de planten er goed en gezond uitzien, waarna ze de grond in gaan. Hier volgt ook na verloop van tijd de nazorg om te kijken of alle planten goed aangeslagen zijn. Met de hovenier kun je een onderhoudscontract afsluiten, waarbij hij regelmatig je plantmateriaal komt onderhouden. Hierbij kun je denken aan snoeien, maaien, het bestrijden en verwijderen van ongedierte.
Naast deze specialisaties zijn er vele random taken waarvoor een hovenier ingeschakeld kan worden. Ook zijn er nog vele specialisaties te bedenken, die de hovenier uit kan besteden, van bijvoorbeeld het verwijderen van de eikenprocessierups tot het aanleggen van een zwembad in je tuin. Vaak is de hovenier wel degene die alle specialisten bij elkaar zoekt, die nodig zijn voor de aanleg of het onderhoud van het project. De hovenier is dus ook een planner en een aanspreekpunt.
