Voorjaarsbloeiende bollen, zomerbloeiende bollen die tot in het najaar doorbloeien, voor elk jaargetijde is er een bol die past in jouw tuin. Je kunt het onderscheid in bloembollen maken in de volgende categorieën, eenjarig, meerjarig en verwilderingsbollen. Ik heb hier een aantal bijzondere bollen voor je op een rijtje gezet.
- Allium
Alliums ofwel sieruien, zijn verkrijgbaar in diverse paarstinten, roze en wit. Ze staan graag op een zonnige plek. De meeste alliums hebben een bolvormige bloeiwijze. Ze worden tussen de 50 centimeter en 100 centimeter hoog. Alliums bevatten erg veel nectar voor de bijen, hommels en vlinders.
- Anemone
Bij de Anemoon, kun je onderscheid maken tussen in het voorjaar en in het najaar bloeiende planten. De laagblijvende soorten bloeien in het voorjaar en zijn voornamelijk wit. De hogere soorten zijn wit, roze, purper en bloeien in het najaar. Ze staan het liefst niet te droog en in de zon. De hoogte varieert van 50 centimeter tot aan 150 centimeter.
- Dahlia
De Dahlia is een echte zomer en najaarsbloeier. Er zijn heel veel soorten Dahlia’s in allerlei kleuren verkrijgbaar. De bloeiwijze is ingedeeld in een 7tal soorten, anemoonvormige, pioenvormige, cactus, enkelvoudige, halskraag, ster en waterlelie Dahlia’s. De dahlia heeft een zonnige standplaats nodig. Een Dahlia is niet winterhard en de bollen moeten dus voor de vorst uit de grond gehaald worden, gedroogd en vorstvrij bewaard. De hoogte varieert van 40 tot ruim 100 centimeter. Kleuren zijn divers, van geel, rood, oranje, roze, paars, wit tot meerkleurige exemplaren.
- Frittilaria
De Frittilaria meleagris is ook wel bekend al kievitsbloem. Deze komt van nature in Nederland voor. Met de gevlekte klokvormige bloemen is het een karakteristieke plant. Ze houden van lichte schaduw en een vochtige bodem. Ze worden zo’n 20 tot 30 centimeter hoog.
- Iris
De bloemen van de iris variëren in kleur van goudgeel, tot wit en alle paarstinten. Er zijn verschillende onderverdelingen in irissoorten te maken, dit is een mogelijkheid. De irissen zijn onder te verdeling in 3 groepen, namelijk bolirissen, irissen als vaste planten en irissen als moerasplanten. De iris als bloembol wordt vaak minder hoog, maar hebben grote mooie bloemen. Iris Hollandica, Iris Reticulata en Iris Hispanica vallen onder de groep van de bloembollen. Ze staan graag op een zonnige plek in je tuin en houden van vochtige maar niet natte grond.
- Lilium
Lelies zijn zomerbloeiende bollen. Je kunt ze het gehele jaar in de grond laten, zorg dan wel voor voldoende voedselrijke grond. Lelies zijn beschikbaar in de kleuren, wit, geel, oranje en roze. Ze worden tussen de 80 en 120 cm hoog. Plaats ze op een zonnige tot halfschaduwrijke plek. Lelies zijn erg goed te gebruiken als snijbloem. Er bestaan zo’n 100 verschillende soorten lelies.
- Ornithogalum
De Nederlandse naam is Vogelmelk, er zijn zo’n 150 verschillende soorten. Je hebt winterharde en niet winterharde soorten. De winterharde bloeien in het voorjaar, de niet winterharde zijn zomerbloeiers. Ornithogalum houdt van een plekje in de zon. Ze bloeien met witte bloemen ,de hoogte is afhankelijk van de soort 30 tot 120 centimeter.
- Tricyrtis
De paddenlelie of armelui’s orchidee is een bijzondere verschijning met zijn gespikkelde bloemen. De bloemen verschijnen pas laat in de zomer en bloeien door tot de herst. Tricyrtis staat graad op een half beschaduwde plek in je border. De hoogte is tussen de 60 en 80 centimeter. De plant verdraagt wat vorst, maar bij strenge vorst is het van belang dat je de plant wat beschermt.
- Zantedeschia
Zantedeschia is bekend onder de Nederlandse naam Calla of aronskelk. De plant wordt vaak als kamerplant gebruikt, maar kan in het voorjaar ook prima naar buiten als kuipplant. Sommige soorten kunnen zelfs in de volle grond met bescherming van een laag afgevallen blad de Nederlandse winters goed doorstaan. Let wel op dat je de goede soort kiest voor buiten, want de meeste soorten kunnen niet tegen vorst. De kleuren waarin ze te verkrijgen zijn, zijn wit, geel, rood, roze, oranje en paars. Ze worden ongeveer 50 cm hoog.
Welke bloembollen zijn winterhard?
Voorjaarsbloeiende bollen plant je in het najaar, in de periode van september tot december, net voor de vorst. De zomerbloeiende bollen plant je in het voorjaar, na de vorst.
Voorbeelden van voorjaarsbloeiende bollen zijn de bekende soorten, zoals krokussen, tulpen, narcissen en blauwe druifjes. Ook hyacinten, alliums, sneeuwklokjes, eranthissen en frittilarias zijn bollen die bloeien in de eerste helft van het jaar. Bekende zomerbloeiers zijn dahlia’s, begonia’s, gladiolen, freesias, lelies, anemonen en ranonkels.
Sommige bollen kunnen geen vorst hebben. Dit zijn de dahlia’s, begonia’s, canna’s, aronskelken, agapanthussen, die moet je dus voor de vorst uit de grond halen, goed laten drogen en vorstvrij opbergen totdat de vorst weg is. Alliums, anemonen, gladiolen, lelies en lelietjes-van-dalen mogen in de grond blijven.
Tegenwoordig kun je online ook mooie bij en vlindervriendelijke pakketten bestellen. In deze pakketten zit een samenstelling van diverse soorten bollen, die aantrekkelijk zijn voor bijen en/ of vlinders. Deze zijn te koop in diverse kleurstellingen.
Hoe moet ik bloembollen planten?
Als je in je tuin wilt genieten van je bloembollen in de lente moet je op tijd gaan planten. Het moment om de voorbereidingen te treffen is in oktober. Wanneer je de juiste combinaties plant, kun je van de vroege lente tot het einde van de lente genieten van je voorjaarsbollen. Aansluitend kun je als je de zomerbloeiers op tijd plant, doorgaan met genieten van de zomerbollen.
Bollen zijn er in alle soorten, maten en kleuren. De voorjaarsbloeiers plant je voor de vorst. In de periode van september tot december, afhankelijk van de weersomstandigheden. Maak eerst een plan. Het is handig om dit op papier uit te schrijven of tekenen. Hierin bekijk je of je bollen plant, die passen bij je kleurvoorkeur en die zorgen voor een hele periode van bloei. Wanneer je het plan bedacht hebt en je hebt een bol voor elke maand van de lente en zomer, dan is het tijd om ze aan te schaffen.
Als je wilt gaan planten, raad ik je aan om de bollen eerst boven de grond te leggen waar je ze wilt hebben. Vervolgens maak je per bol een gat, ongeveer zo groot als 2 keer de bol. Kijk op de beschrijving van de verpakking, hierop staan de aanwijzigingen per soort aangegeven. Maak de aarde goed los en vermeng deze met potgrond om de bol een goede start te geven. Leg de bol in het gat met de bolle kant naar beneden en de punt omhoog. Maak het gat weer dicht met aarde. Geef de bollen vervolgens wat water, zodat ze goed gaan groeien.
Welke bloembollen zijn geschikt voor verwildering?
Diverse soorten bloembollen zijn geschikt voor verwildering. Je kunt ze vermengen met de lage beplanting in een vaste plantenborder. Veel soorten kunnen flink uitbreiden, dus zorg dat ze daar dan ook de ruimte voor hebben. Je kunt ze ook gebruiken als onderbeplanting van bomen of hogere heesters. Na de bloei laat je het blad zitten, totdat dit verwelkt is. Op deze manier haalt de bol de voedingsstoffen en energie uit de bladeren voor het volgende jaar.
Geschikte soorten voor verwildering zijn:
- Allium sphaerocephalon
- Allium ursinum
- Anemone blada
- Anemone nemorosa
- Crocus
- Galanthus nivalis
- Leucojum vernum
- Muscari
- Tulipa sylvestris
Welke bloembollen bloeien het eerst?
Het is soms lastig te bepalen of te onthouden welke bloem op welk moment bloeit, maar wel leuk om te weten. Door de juiste bollen te planten, kun je soms al vanaf januari genieten van dre bollen in je tuin. Dit is wel afhankelijk van de weersomstandigheden. Bollen die zich in januari al laten zijn zijn de sneeuwklokjes, Galanthus Nivalis en de winterakonieten, Eranthis Hyemalis. De sneeuwklokjes zijn prachtige vroege verwilderingsbollen. Je kunt ze goed in de halfschaduw of schaduw planten. Na enkele jaren, kun je ze vermeerderen door ze te delen. Graaf de bolletjes voorzichtig uit en deel ze. Vervolgens plant je de kleine bosjes met sneeuwklokje opnieuw, wat verder uit elkaar. Je kunt dit het beste vlak na de bloei doen.
Je hebt iets minder dan 20 soorten sneeuwklokjes met wel ruim 500 cultivars. De winterakoniet heeft een groene kraag en een gele bloem, die ongeveer gelijk met het sneeuwklokje bloeit. Omdat ze zo vroeg bloeien is de winterakoniet een belangrijke nectarplant voor hommels. Je kunt de plant gebruiken als bodembedekker onder planten die hun blad verliezen. Tegen de tijd dat het blad begint te groeien, zal de winterakoniet zijn blad weer verliezen. Ze kunnen in de schaduw, halfschaduw en in de zon. Ze zullen elk jaar mooier en uitbundiger bloeien.
In de maanden februari en maart komen de krokussen, crocus species, en de lenteklokjes boven de grond. Krokussen zie je vaak in de kleuren geel, wit en paars. Er zijn kleinbloemige en grootbloemige soorten. Er bestaan ongeveer 90 soorten. Ze worden ongeveer 15 centimeter hoog en je kunt ze na de bloei in de grond laten zitten. Een mooie grootbloemige soort is de Crocus Tomassinianus. Krokussen zijn vaak ook in een pakket verkrijgbaar met de kleuren geel, wit en paars gecombineerd.
De Lenteklokjes, Leucojum Vernum, kun je herkennen aan de groene puntjes op de witte hangende bloemkelkjes. Ze worden ongeveer 15-25 centimeter hoog. Ze staan graag op een schaduw of licht beschaduwde plek in je tuin. Het lenteklokje is ook een meerjarig bolgewas.
