Physalis (lampionplant): sierlijke oranje lampionnetjes in de tuin

Physalis alkekengi, beter bekend als de lampionplant, is een opvallende verschijning in de tuin. In de nazomer en herfst vormen zich feloranje, papierachtige omhulsels rond de bessen, die sterk doen denken aan kleine lampionnetjes. Deze sierlijke en decoratieve plant is geliefd vanwege zijn bijzondere uiterlijk, zowel in de border als in droogboeketten.

Kenmerken van Physalis

De lampionplant behoort tot de nachtschadefamilie (Solanaceae) en is verwant aan onder andere tomaat en paprika. Physalis alkekengi kan een hoogte bereiken van 60 tot 90 cm en verspreidt zich via worteluitlopers. Het blad is frisgroen en licht behaard. De kleine, witte bloemen die in juni en juli verschijnen, vallen nauwelijks op, maar daarna ontwikkelt de plant zijn karakteristieke lampionachtige kelken.

In eerste instantie zijn deze lampionnetjes groen, maar naarmate de zomer vordert kleuren ze naar oranje tot dieprood. Binnenin zit een kleine bes, die rijp oranje wordt. Bij Physalis alkekengi is deze bes echter niet eetbaar en zelfs licht giftig. Andere soorten binnen het geslacht Physalis, zoals Physalis peruviana (Kaapse kruisbes), leveren wél eetbare vruchten op.

Standplaats en verzorging

Physalis staat het liefst op een zonnige plek, maar kan ook halfschaduw verdragen. De plant gedijt goed in normale, goed doorlatende tuingrond. Eenmaal aangeslagen is de lampionplant winterhard en vraagt hij weinig verzorging.

Wel is het goed om rekening te houden met de sterke woekerkracht van de worteluitlopers. Het kan verstandig zijn de plant in te perken door hem in een wortelbegrenzer of in een afgesloten deel van de border te zetten.

Na de bloei kan het loof in de herfst worden teruggesnoeid. In de winter sterft de bovengrondse plant af, maar in het voorjaar loopt Physalis weer frisgroen uit.

Toepassingen in de tuin

De lampionplant is een blikvanger in de nazomer en herfsttuin dankzij de felle kleuren. De oranje lampionnetjes zijn bovendien uitstekend te gebruiken in droogboeketten en herfststukken, omdat ze hun kleur en vorm lang behouden.

Physalis kan goed gecombineerd worden met siergrassen, asters of herfstasters, waardoor een kleurrijk seizoensbeeld ontstaat. Ook in een natuurlijke tuin doet de plant het goed, al moet de sterke groei wel in toom gehouden worden.

Verschillende soorten Physalis

Hoewel Physalis alkekengi de bekendste soort is, bestaan er meer soorten binnen dit geslacht:

• Physalis peruviana – bekend als Kaapse kruisbes of goudbes, levert eetbare, oranje vruchten die vaak in desserts of als garnering worden gebruikt.

• Physalis pruinosa – ook wel aardkers genoemd, met kleine, eetbare vruchtjes.

• Physalis alkekengi var. franchetii – een sierlijke variëteit van de lampionplant met extra grote lampionnetjes.

Let op bij gebruik

De opvallende lampionnetjes van Physalis alkekengi zijn decoratief, maar de bes binnenin is niet geschikt voor consumptie. Enkel bij de eetbare soorten, zoals de Kaapse kruisbes, zijn de vruchten veilig te eten. Voor wie met kinderen of huisdieren in de tuin werkt, is het goed dit in gedachten te houden.

Conclusie

Physalis (lampionplant) is een prachtige sierplant die in de nazomer en herfst kleur en karakter aan de tuin geeft. Met zijn felle oranje lampionnetjes, sterke groei en veelzijdige toepassingen als droogbloem is het een geliefde plant onder tuinliefhebbers. Voor wie op zoek is naar een decoratieve najaarsplant, is Physalis alkekengi een uitstekende keuze.