[automatic_table_of_contents heading_title=”h2″][/automatic_table_of_contents]
Mijn dochter werd afgelopen week 6 jaar! En ze is dol op schommelen. Het leek me een mooi verjaardagscadeau om zelf een schommel te maken voor haar. In dit artikel lees je hoe we dit aangepakt hebben.
Douglas schommel maken
Allereerst is natuurlijk de houtkeuze van belang. Welk hout kies je, hoe dik moet het zijn en hoe groot moet de schommel worden. Ik wilde graag een schommel van drie meter breed, dus onze keuze is gevallen op geschaafd douglas hout van 120 bij 120 millimeter. Daarnaast hebben we voor de extra stevigheid steunbalken gebruikt, wederom van geschaafd douglas hout, van 150 x 50 mm.
De steunbalken hebben we verstek gezaagd in vier stukken van 1 meter. Deze worden later aan de zijkanten van de schommel geplaatst.
Stap 1: Hout kopen
Boodschappenlijstje douglas hout voor schommel
- Drie balken geschaafd douglas van 3 meter lang, 120 x 120 mm
- Één balk geschaafd douglas van 4 meter lang, 150 x 50mm
Stap 2: Hout behandelen
Om de schommel zo lang mogelijk goed te houden is het belangrijk dat je het gedeelte dat onder de grond komt behandeld. Ik heb gekozen voor een behandeling met Bielzenzwart. Dit beschermt het hout en voorkomt rotten.
De twee staande palen van drie meter heb ik aan de onderzijde 80 cm behandeld met bielzenzwart. De steunbalken zijn aan de onderzijde ongeveer 40cm behandeld met bielzenzwart. In totaal heb ik alle balken drie keer geverfd.
Boodschappenlijstje hout behandelen schommel
- Pot met Bielzenzwart
- Kwast
- Eventueel handschoenen
Optioneel kun je het hout nog behandelen met een beits. Ik heb zelf goede ervaringen met de dekkende beits van Moose Färg. Dit is een matte houtverf die zich het beste laat omschrijven als dekkende beits. Deze verf is de ideale houtbescherming die geschikt is voor alle soorten hout.
Geschaafd douglas hout
Bielzenzwart
Hout behandelen
Stevige schommel
Uiteraard is het de bedoeling dat de schommel stevig is, er wordt immers fanatiek mee geschommeld.
Stap 3: Schommel constructie maken
Voor de constructie van de schommel hebben we twee gaten gegraven van ongeveer 80 centimeter diep, uiteraard groot genoeg om de staanders in te plaatsen. Gooi onderin het gat eerst wat gestabiliseerd zand en daar bovenop een steen (bijvoorbeeld een stuk stoeprand). Hierop plaats je de balk en het gat vul je stap voor stap met gestabiliseerd zand. Gooi niet in één keer het hele gat vol, maar zorg dat je het tussentijds goed aanstampt, met bijvoorbeeld de onderzijde van een bezem. Giet er ook wat water bij, zodat het zand extra stevig in elkaar zakt. Vergeet niet met een waterpas te meten of je balk wel recht staat, het is niet meer te corrigeren zodra je klaar bent.
Na de eerste staander volgt de tweede op dezelfde manier. Dus weer een gat graven, gestabiliseerd zand erin, steen erop, en dan de balk plaatsen. Op dit moment is het belangrijk om te meten of de bovenkanten van de balken gelijk zijn. Je kunt dit meten of gebruik maken van een plank of balk met een waterpas. Als je tevreden bent, kun je ook het tweede gat verder vullen met het gestabiliseerde zand.
Gestabiliseerd zand maak je door metselzand en metselmortel te mengen in een verhouding van 10:1. Uiteraard heb ik wat overdreven met mijn metselmortel, het kan maar niet stevig genoeg zijn.
De palen komen uiteindelijk zo’n 70 centimeter in de grond, waarbij dus nog 10 centimeter bielzenzwart zichtbaar is.
Graaf een gat van ongeveer 80cm diep
Plaats steen in het gat
Zand goed aanduwen
Metselzand
Metselmortel
Gestabiliseerd zand maken
Stap 4: De bovenste balk plaatsen
De volgende stap bij het zelf een schommel maken is het plaatsen van de bovenste balk. Plaats voorzichtig de bovenste balk op de staanders. Smeer de bovenkanten van de staanders vooraf in met houtlijm. Dit zorgt ervoor dat balken alvast een beetje aan elkaar blijven plakken, maar nog belangrijker, dat de palen en naden waterdicht worden. Nadat je beide staanders hebt ingesmeerd met houtlijm kun je de bovenste balk plaatsen. Controleer of hij mooi recht ligt en zet hem daarna vast met twee hoekankers.
Boodschappenlijstje voor een stevige schommel
- Vijf zakken metselzand
- Één zak metselmortel
- Twee stukken stoeprand
- Houtlijm
- 2 hoekankers van 90×90 mm 60×2,5mm verzinkt
Plaats de bovenbalk
Bevestig bovenbalk met hoekankers
Extra stevige schommel
In principe zou deze constructie stevig genoeg moeten zijn voor de schommel, maar ik wil graag een extra stevige schommel, dus aan ons ontwerp hebben we steunbalken toegevoegd.
Stap 5: De steunbalken aan de schommel bevestigen
Graaf aan weerszijden een breed gat van ongeveer 40 centimeter diep. Plaats hierin wederom een stuk steen en zet daarop de steunbalk. Zorg dat de steunbalk goed aansluit op de staander en als je tevreden bent dan behandel je de kopse kant van de steunbalk met houtlijm (tegen vocht in de naden) en bevestig je hem met een hoekanker. Vul het gat op dezelfde wijze met gestabiliseerd zand en het laatste laagje met gewoon zand, zodat je tuin er netjes uit blijft zien.
Aandachtspunt bij het plaatsen van de tweede steunbalk is dat je erop let dat de steunbalken op dezelfde hoogte aan de staander bevestigd worden. Dit is niet specifiek steviger, maar ziet er vooral mooier uit. En het oog wil ook wat.
Als laatste mag je nog een extra, lange, schroef in de steunbalken schroeven om hem definitief op zijn plaats te houden. De schroef mag je ongeveer 10 centimeter van de bovenzijde in het midden van de steunbalk plaatsen, waarbij je hem recht in de steunbalk schroeft. Hij komt dus schuin in de staander.
Boodschappenlijstje steunbalken schommel
- Vier stukken stoeprand
- Vier verzinkte spaanplaat schroeven van 6 x 120
- Vier hoekijzers
Vier steunbalken
Steunbalken plaatsen
Stap 6: Extra bevestiging bovenste balk
Op dit punt zit de bovenste balk eigenlijk alleen nog maar vast met wat houtlijm en twee hoekankers. Om te zorgen dat deze balk echt nergens meer heen kan bevestigen we de balk met een stevige U vorm haak. Voor deze haak heb ik een stalen bevestigingslat van 1 meter lang, 2 centimeter breed en 6 millimeter dik laten buigen bij een smid in de juiste afmeting, zodat hij precies past om de balk van 120 x 120.
Deze strip plaatsen we op de hoeken om de bovenste balk heen en schroeven we vast met aan weerszijde vier bouten. Boor de gaten voor alvorens je de bouten erin draait.
Boodschappenlijstje bevestigingsstrip
- Twee bevestigingsstrips van 1 meter bij 20 x 6 millimeter
- 16 bouten met carrosserieringen van 5 centimeter lang, dikte is afhankelijk van de gaten van je bevestigingsstrip
- Strip laten buigen in de juiste U vorm bij een smid in de buurt
Bevestigingshaken bevestigen
Gaten voor schommelhaken voorboren
Schommel ophangen
De schommel is nu bijna klaar. We moeten alleen nog de schommelhaken bevestigen en de schommels ophangen.
Stap 7: Schommelhaken bevestigen
Voor onze schommel hebben we een grenen schommel gekocht van 42 x 15 cm gekocht. In de handleiding van de schommel zit een handige instructie van hoe breed de haken uit elkaar moeten zitten voor veilig schommelplezier. Deze berekening is de afstand tussen de touwen (in dit geval 38 centimeter) + de hoogte van de schommel, in het voorbeeld 2,5 mtr x 0.04. De berekening is dan: (0.04 x 250) + 38 = 48 centimeter (of groter). Mijn schommel is iets minder hoog dan 2,5 meter, maar ik heb toch de 48 centimeter aangehouden. Hang de schommel liever te breed dan te smal!
Naast deze schommel komt een nestschommel te hangen van 1 meter breed. Voor de ruimte tussen de bevestigingshaken hebben we wederom de handleiding geraadpleegd en kwamen we uit op 75 centimeter.
Aangezien de nestschommel breder is dan de haken (de touwen hangen immers niet op het uiterste puntje van de schommel) hebben we deze haken iets verder naar binnen bevestigd dan de haken van de schommel.
De totale lengte van onze schommel is 2,60 mtr.
De verdeling van de haken is: 45 cm tussen de schommel en de staander | 75 cm (nestschommel) | tussenruimte tussen de schommels van 57 cm | 48 cm (gewone schommel) | 35 cm ruimte tussen de schommel en de staander.
Ik heb vier stevige schommelhaken gekocht met een nylon lager. Om deze te bevestigen boren we eerst een gat voor in de bovenste balk op de punten die ik hierboven beschreven heb. Na het boren van de gaten draai je de haken in het hout en zet je ze bovenop vast met twee moeren (meegeleverd bij de haken).
Boodschappenlijstje schommels ophangen
- Grenen schommel 44 cm breed
- Nestschommel van 1 meter diameter
- Vier gelagerde schommelhaken van gegalvaniseerd staal met nylon lager
Stap 8: Schommels ophangen
Dan is het een kwestie van de schommels ophangen en voila. Je schommel is klaar. Veel schommelplezier!
Schommel onderdelen
Ik zal hier nog even het boodschappenlijstje in totaal opsommen. Wel zo handig. In totaal was ik 150 euro kwijt voor de schommel. Maar ik had nog wel wat materialen liggen, zo heb ik bijvoorbeeld geen metselmortel gekocht, want dat had mijn vader nog liggen en de stoepranden kon ik zo bij mijn buurman ophalen.
Compeet boodschappenlijst om zelf je schommel te maken
- Drie balken geschaafd douglas van 3 meter lang, 120 x 120 mm
- Één balk geschaafd douglas van 4 meter lang, 150 x 50mm
- Pot met Bielzenzwart
- Kwast
- Eventueel handschoenen
- Vijf zakken metselzand
- Één zak metselmortel
- Zes stukken stoeprand (dus twee stoepranden)
- Houtlijm
- Twee hoekankers van 90×90 mm 60×2,5mm verzinkt
- Vier verzinkte spaanplaat schroeven van 6 x 120
- Vier hoekijzers
- Twee bevestigingsstrips van 1 meter bij 20 x 6 millimeter
- 16 bouten met carrosserieringen van 5 centimeter lang, dikte is afhankelijk van de gaten van je bevestigingsstrip
- Strip laten buigen in de juiste U vorm bij een smid in de buurt
- Grenen schommel 44 cm breed
- Nestschommel van 1 meter diameter
- Vier gelagerde schommelhaken van gegalvaniseerd staal met nylon lager
