Gember is een gezonde smakelijke specerij, die gebruikt word op veel manieren. Je kunt het door warme en koude gerechten mengen. Je kunt het gebruiken om er een heerlijk kopje thee of water met een smaakje van te maken. Van de biologische gember die je in de winkel koopt, kun je een nieuwe plant kweken.
Ben je dol op Gember en wil je deze zelf kweken? Lees dat dit artikel.
Wat heb je nodig om Gember te kweken?
- een biologische gemberwortel
- een bakje, waarin je de gemberwortel in wat water kunt leggen
- een kweekpot
- potgrond
- compost
- kweekkas of muurkas
- een warme plek in je huis
Compost maken kun je ook zelf doen.
Gemberplant
De Latijnse of wetenschappelijke naam voor Gember is Zingiber officinale. Gember is een knolgewas dat in tropische en subtropische gebieden geteeld wordt. Dit is meteen de reden waarom je geen Gember in de Nederlandse moestuin tegenkomt. In Nederland is het klimaat hooguit in een warme zomer een periode van een maand of 2 geschikt voor Gember. Je kunt de plant wel langere periode in een kas telen. Een gember plant wordt ongeveer 60 tot 120 centimeter hoog.
Gemberplant bloem
De kans dat je gemberplant bloemen krijgt is niet erg groot. In het originele klimaat heeft gember een aarvormige oranje of gele bloeiwijze. De bloemblaadje hebben roomkleurige stippen en strepen.
Gember wortel
Zelf gekweekte gember ziet er anders uit dan die in de winkel. De Gemberwortel in de winkel is vaak al flink uitgedroogd. De verse gember wortel ziet er veel lichter uit, de kleur is wit met roze. Ook de smaak is sterker en de wortel heeft amper een schil.
Gember kweken
Om gember te kweken koop je een biologische gemberwortel in de winkel. Kies een wortel die al zichtbare kleine puntjes aan de uiteinden heeft. Dit is het begin van de nieuwe wortel en plant. Regelmatig las ik het advies om de wortel een nachtje in (warm) water te leggen om de ontwikkeling te stimuleren. Vervolgens kun je de gemberwortel in zijn geheel of in stukjes in een ruime pot in de potgrond planten, daarbij blijft de gember nog zichtbaar. Zorg ervoor dat de grond vochtig is en blijft, maar niet nat. Bij te natte grond is er een groot risico op schimmel.
Vervolgens is het een kwestie van de bodem vochtig houden en de plant op een warme plaats zetten. De wortels hebben de tijd nodig om zich te ontwikkelen.
Gemberplant kweken
Aan de bruine originele wortel ontstaan witte bolletjes, de nieuwe wortels. Uit deze nieuwe wortels groeien groene sprieten. Als deze groene sprieten echte stengels worden kun je de wortel geheel bedekken met potgrond gemengd met compost. Gember heeft graag veel voedingsstoffen. Dan is het een kwestie van geduld hebben en zorgen dat de grond warm en vochtig blijft.
Gember zelf kweken
Het zelf kweken van deze kruid of specerij is dus goed te doen. Wat vooral belangrijk is, is dat de bodem goed warm en vochtig blijft. Let er wel op dat deze niet te nat is. Gember kun je (haast) niet uitplanten. Het Nederlandse klimaat is vaak te koud of te nat. Gember kan in ieder geval geen vorst hebben. Hooguit een korte periode in de zomer kun je Gember in je kas zetten.
Gember kweken in pot
Omdat Gember niet in de volle grond te telen is, moet je Gember wel in een pot kweken. Zorg hierbij voor een ruime pot en een luchtige bodem. De plant heeft graag de ruimte om nieuwe wortelknollen te maken en door de luchtige bodem blijft de grond vochtig, maar niet nat. Zorg er dan ook voor dat de pot een afwatering gat heeft onderin, zodat het teveel aan water weg kan.
Gember kweken in tuin
Gember kweken in je tuin kan alleen als je een kas hebt, en dan nog alleen maar gedurende enkele maanden in een warme zomer. De plant kun je alleen maar kweken in een pot. Dit is handig, omdat je de plant makkelijk van huis naar kas en terug kunt verplaatsen als de weersomstandigheden veranderen.
Gember planten
Zodra je Gember plant zich gaat ontwikkelen heeft deze elke 6 a 8 weken wat voeding nodig. Het beste is biologische plantenvoeding
die stikstof en kali bevat.
Gember oogsten
In het najaar, oktober/ november gaat de plant over tot zijn winterslaap. De stengels worden geel en het blad valt af. Je hoeft de plant nu geen water of voeding meer te geven. Als de plant uitgedroogd is, kun je de wortels uit de bodem halen en genieten van je eigen gekweekte verse gember.
Gember bewaren
Een tip om Gember te bewaren in je koelkast is door de wortel omwikkeld met een keukenpapiertje in een plastic zakje of bakje te doen. Mijn persoonlijke ervaring is dat gember ook buiten de koelkast op een koele plek, bijvoorbeeld een kelder, een week of 3 goed te houden is.
Gember invriezen
Gember kun je gesneden invriezen of geraspt. Het is dus handig om vooraf te bedenken hoe je het wilt gebruiken. Geraspt kun je de in ijsblokjesvorm doen. Vul de vorm met ½ gember en ¼ water of olijfolie. Je kunt de gemberblokjes dan zo toevoegen aan je gerecht. (gebruik geen olijfolie als je er thee of water met smaak van wilt maken) Wil je de gember in stukjes gebruiken, snijd ze dan op maat en bewaar ze in een diepvrieszakje in de vriezer. Je kunt gember ongeveer 3 maanden in de vriezer bewaren.
Is gember gezond
De specerij heeft veel gezondheidsvoordelen, het is goed voor de spijsvertering, bevat veel antioxidanten, het gaat misselijkheid tegen en werkt ontstekingsremmend. Andere voordelen zijn dat Gember zorgt voor een stabiele bloedsuikerspiegel, verminderd cholesterol en bevat vitamines (B1,2 en 16), kalium en magnesium. Een goed product om toe te voegen aan je gezonde leefstijl.
Gemberplant kopen
Als je een gemberplant wilt kopen, die je ook kunt eten, let dan op dat je de goede soort koopt. Er bestaan namelijk ook niet eetbare gemberplanten. De soorten die onder de wetenschappelijke naam Hedychium te koop zijn, zijn niet eetbaar. Dit zijn siergembers. Het beste kun je een biologische gemberwortel kopen in de winkel en deze planten en opkweken.
Wil je andere kruiden kweken, lees hier meer over de kruidentuin.
