Het is een ware plaag in Nederland; de buxusrups, of liever gezegd, de rups van de Buxusmot. Hij vreet alle buxus in de wijde omtrek leeg. In dit artikel lees je wat je tegen de buxusrups en mot kunt doen.
Kort gezegd zijn er een aantal dingen die je kunt doen. Allereerst; bestrijd naast de buxusrups ook tegelijkertijd de buxusmot. Zo voorkom je dat de mot voor een nieuwe lichting rupsen zorgt. Je kunt de buxusrups bestrijden met speciaal gif tegen insecten of kiezen voor een biologische aanpak. De motten kun je bijvoorbeeld vangen met een feromonenval. Een andere optie is om je buxus te vervangen door een andere buxussoort die niet gevoelig is voor de buxusrups of een andere geschikte plant.
Hoe herken je de buxusrups en de buxusmot?
In 2006 is de buxusrups via geïmporteerde buxusplanten vanuit Azië in Nederland terecht gekomen. De buxusmot kun je herkennen aan zijn witte vleugels met een donkerbruine rand. De mot leeft één tot twee weken en kan in die tijd tot wel 500 eitjes leggen! De eitjes legt ze in groepjes op de onderkant van het blad van de buxus.
De jonge buxusrups is groengeel met beginnende bruine strepen in de lengte. De volwassen rupsen zijn felgroen met een zwarte kop en ze zijn ongeveer vier centimter groot. Ze hebben zwarte stippen en lichte en zwarte strepen over de lengte.
Welke schade richt de buxusrups aan?
De rupsen van de buxusmot (Cydalima perspectalis) zijn gek op de blaadjes van de Buxus. Het grootste probleem is dat je de rupsen vaak laat opmerkt. De buxusmot legt groepjes eieren op een blad en als ze uitkomen, dan gaan ze met 10 tot 20 rupsen eten. Binnen de kortste tijd is je buxus bladloos. De eerste schade is vaak moeilijk te zien, vandaar dat er steeds meer buxus worden vervangen door een alternatieve plant. Dode blaadjes, kale takken en spinnenwebben in je buxus is een teken dat de rups ook in jouw buxus actief is. De rups begint aan de onderkant van de blaadjes en dan beginnen ze de bladeren aan elkaar te spinnen. Dit is meestal het moment dat je de rupsen gaat zien.
De buxusmot plant zich meerdere keren per jaar voor en overwintert als jonge rups. Zodra het in het voorjaar warmer wordt, worden de rupsen actief en gaan ze je buxusblaadjes opeten. De rupsen kun je dus het hele jaar door op je buxusplant vinden. De buxusmot en de poppen van de buxusrups vind je alleen tussen april en september. Maar, omdat de buxusmot zich meerdere keren per jaar voortplant, heb je dus het hele groeiseizoen van de buxus rupsen. Hierdoor kan de buxus zich niet herstellen en sterft hij af.
Bestrijden van de Buxusrups
Er zijn verschillende manieren om de buxusrups te bestrijden. Van biologische oplossingen tot huismiddeltjes. Hieronder sommen we ze op. Let wel op dat de buxusplanten bij de buren ook bestreden worden, anders hebben al jouw bestrijdingsinspanningen niet zoveel zin.
Bestrijden met water
Met een stevige waterstraal uit de hogedrukreiniger kun je de rupsen en hun spinsels uit je buxus spuiten. Na deze behandeling krijgt de buxus tijd om zich te herstellen. Veeg de overlevende buxusrupsen bij elkaar en gooi ze weg. Let op; gooi ze niet zomaar op de composthoop, ze zullen dan weer vrolijk terugrupsen naar jouw heerlijke buxusplanten. Deze methode is op zich milieuvriendelijk, maar vergt wel een grote hoeveelheid water.
Bestrijd de rups met gif
Er zijn legio insecticiden in omloop die je helpen van de buxusmot en rups af te komen. Helaas hebben deze middelen ook een keerzijde. Ze zijn over het algemeen zeer giftig en lastig in gebruik. Zo zijn ze onder andere gevaarlijk voor bijen en hommels en mag je de middelen niet gebruiken als er bloeiende planten in de nabijheid van de buxus staan. Geen goed alternatief dus.
Verwijder rupsen met de hand
Ja, het klinkt wat tijdsintensief, maar het is wel effectief. Probeer het te zien als een mindfull momentje in je tuin, lekker Zenn. Even plukken in die buxus dus, haal alle rupsen en poppen die je ziet uit de buxus en stop ze in een goed gesloten afvalzak. Herhaal de behandeling een aantal maal, tot je ziet dat je buxus zich weer aan het herstellen is. Het is belangrijk dat je vooral de grote rupsen eruit haalt, deze vreten de buxus razendsnel kaal.
Je kunt de rupsen ook dooddrukken en deze op een schaaltje in de tuin leggen. Daarmee voed je kool- en pimpelmezen, de natuurlijke vijand van de buxusrupsen en houd je deze natuurlijke hulpjes in de buurt!
Buxusrups bestrijden met azijn of spiritus
Minder effectief dan het gebruik van gif, maar een stuk vriendelijker voor de rest van je tuin. Maak een mengsel van 20 gram groene zeep en 20 milliliter spiritus per liter water. Je kunt in plaats van spiritus ook azijn gebruiken. Doe het mengsel in een plantenspuit en besproei je buxusplant of buxushaag. Zorg dat je de plant aan alle kanten goed bespuit om alle rupsen te raken.
Bestrijden met aaltjes
Een biologische manier om de buxusmotrupsen te bestrijden is bestrijding met aaltjes. De aaltjes zijn microscopisch klein en zorgen ervoor dat de larven van de buxusmot binnen 2-3 dagen dood gaan. Behandel je buxus meerdere malen om de rups definitief uit te roeien.
Aaltjes tegen rupsen buxusmot
Verspreid met een plantenspuit of drukspuit en richt goed op het insect. Het is een contactmiddel bij blad- en planttoepassing.
Bestrijden van de Buxusmot
Naast de bestrijding van de buxusrupsen is het belangrijk om ook de buxusmot te bestrijden. Dit kun je doen met een Feromonenval.
Buxusmot bestrijden met azijn
Minder effectief dan het gebruik van gif, maar een stuk vriendelijker voor de rest van je tuin. Maak een mengsel van 20 gram groene zeep en 20 milliliter spiritus per liter water. Je kunt in plaats van spiritus ook natuurazijn gebruiken. Doe het mengsel in een plantenspuit en besproei je buxusplant of buxushaag. Zorg dat je de plant aan alle kanten goed bespuit om alle motten te raken.
Feromonenval voor Buxusmot
De Feromoonval bevat het vrouwelijke feromoon van de buxusmot waardoor de mannetjes aangetrokken worden. Hang de val op tijd op, dus voor de motten uitvliegen. Op deze manier kun je de mannetjes vangen voordat ze de vrouwtjes bevrucht hebben. De vrouwtjes blijven dan onbevrucht achter en kunnen geen eitjes meer leggen.
Herstel buxus na buxusmot
De buxus kan na zo’n buxusrups aanval wel wat hulp gebruiken om weer aan te sterken. Geef hem daarom extra mest en voldoende water en vooral tijd om te herstellen. In tuincentra is speciale buxusvoeding te krijgen die je buxus beter bestand maken tegen ziektes en plagen. Als je ziet dat er weer nieuwe blaadjes in je buxus komen is dat een goed teken, dit betekent namelijk dat de plant zich aan het herstellen is.
Wil je meer informatie? Lees dan meer over het snoeien van buxus.
Mochten al je bestrijdingsacties niet baten en geeft je buxus geen enkel teken van leven? Dan is het misschien tijd om afscheid te nemen en op zoek te gaan naar een geschikte vervanger. Graaf de buxus uit of knip hem af bij de grond. Stop de plant direct in een afgesloten zak of container en voer hem af naar de milieustraat.
Vervangers voor Buxus
Mocht je buxus het begeven hebben, dan zijn de volgende soorten een mooi alternatief.
- De Japanse Hulst (Ilex crenata), deze lijkt qua uiterlijk erg op Buxus, echter groeit iets langzamer.
- De Taxus (Taxus baccata) lijkt met zijn blad het minst op de buxus, maar door de strakke uitstraling die ze in een haag geven is dit tevens een mooi alternatief. De plant groeit niet zo snel en op elke grondsoort, daarom is deze erg onderhoudsvriendelijk.
- De Hemelse Bamboe (Nandina domestica) is een kleurige vervanger voor de Buxus, in een tuin, met een levendigere uitstraling. Deze plant heeft een wisselend uiterlijk met de seizoenen met roze-rood kleurende bladeren in de herfst, felrode bessen in de winter en witte pluimvormige bloemen in de zomer.
Ook schijnhulst (Osmanthus burkwoordii), Chinese Kamperfoelie (Lonicera nitida) of Druifheide (Leucothoe ‘zeblid’) zijn goede alternatieven.
Heb je last van andere plagen of beestjes, lees op onze site over hoe je mieren bestrijdt, bladluis, Eikenprocessierups of spint bestrijdt.
