De term Mediterraan verwijst naar het klimaat van de landen rondom de Middellandse Zee. Het klimaat is in de zomer warm en droog en in de winter is het mild en nat. De aanwezigheid van de zee en dus veel water heeft een matigende werking op de temperatuurverschillen. Door het grote verschil in neerslag in de zomer en winter heeft het mediterrane klimaat een speciaal aangepaste plantengroei.
Mediterrane tuin inrichten
Bij de Mediterrane tuin denk je aan heerlijke zonvakanties met lange zomerse avonden. In een mediterrane tuin ga deze zomerse en warme sfeer creëren. Het is een tuin die je doet denken aan vakanties rondom de Middellandse Zee. Landen als Spanje, Frankrijk, Italië, Kroatië, Griekenland kenmerken zich door vrolijke kleuren, aardetinten, gecombineerd met natuurlijk materiaal en groen. In dit artikel geef ik je tips over de vormgeving en de materialen en objecten die geschikt zijn om deze sfeer in je eigen tuin te krijgen.
Maak de juiste keuzes en creëer je eigen ‘vakantie’ tuin het hele jaar door.
Vormgeving Mediterrane tuin
De Mediterrane tuin kenmerkt zich door ronde, natuurlijke vormen. In deze tuin zie je geen symmetrie. Een rond of ovaal terras en ronde slingerende paadjes, al dan niet met hoogteverschil. Een verhoging in een pad of naar een terras met 1 of 2 traptreden hoogteverschil zorgt voor dynamiek en spanning. Wanneer je omgeving er ‘Hollands’ uitziet, zoals bijvoorbeeld een weide met koeien aansluitend aan je perceel, dan zou ik aanraden hier een hoge omheining te plaatsen. Het uitzicht zal waarschijnlijk prachtig zijn, maar de sfeer in je tuin wordt hierdoor afgeleid. Je kunt een hoge afscheiding maken van robuuste gemetselde stenen, of van riet met bamboe. Je kunt de afscheiding ook grof stuccen en schilderen in een aardetint. Wil je toch van je ‘Hollandse’ uitzicht kunnen genieten, kun je altijd een ruimte maken achter de afscheiding. Wanneer je hier een klein zitje plaatst kun je genieten van 2 sferen in je tuin. Dit kan alleen wanneer je voldoende ruimte hebt.
Voor de bestrating gebruik je het beste tegels in verschillende vormen en maten. Ook grind is geschikt in de mediterrane tuin. Het hele fijne grind waarbij het lijkt of je een zandpad hebt in combinatie met af en toe een rots, creëert de sfeer die je in het natuurlijke landschap rond de Middellandse Zee tegenkomt.
Je terras hoeft niet groot te zijn en kan knus en gezellig worden ingericht. Bijvoorbeeld een teakhouten tuinset of een loungebank van steigerhout met dikke kussens om te kunnen relaxen. Als je ruimte hebt, dan is water een belangrijk element voor in de Mediterrane tuin. Zoals ik al eerder beschreef bestaat het Mediterrane klimaat door het al dan niet aanwezige water in de omgeving.
Strakke Mediterrane Tuin
Ondanks dat de mediterrane tuin als kenmerk natuurlijke vormen en asymmetrische lijnen heeft is het toch mogelijk om een strakke Mediterrane tuin te ontwerpen. Je gebruikt dan vooral de kleuren en de planten om de sfeer te creëren. Ga voor grotere tegels in de bestrating, aangevuld met fijn grind. Beplant de borders in vakken met mediterrane beplanting bijvoorbeeld cipressen of olijfbomen. Beperk je keuze in planten. Je kunt beter meer van hetzelfde planten om de rust in je ontwerp te krijgen die je in de strakke tuin wilt. Kies wel voor kleuren in warme aardetinten of weinig kleur, je kiest bijvoorbeeld wit en blauw in de afscheiding en het terras, aangevuld met bloeiende beplanting in 1 kleur. Pas op met de kleuren zwart en grijs, deze kleuren doen vaak kil aan. Dit brengt niet de mediterrane sfeer. Wil je toch voor grijs gaan, kies dan een warme grijstint. Je zult er versteld van staan hoeveel soorten grijs er zijn, als je je erin gaat verdiepen.
Kleuren voor de mediterrane tuin
Mediterrane kleuren zijn afkomstig uit de landen rondom de Middellandse Zee. De kleuren die uit het landschap komen zoals aardetinten, het bruine of gelige zand, de grijze of bruinrode tinten van de rotsen. Maar ook de blauwe kleur van de lucht, de aqua of blauwe kleur van de zee en de crème of off-white kleur die in de bebouwing wordt gebruikt. Tinten geel en rood zijn de kleuren van de bloemen of planten en van de woningen in het bebouwde gebied van de mediterrane streken. Terra cotta betekent gebakken aarde in het Italiaans, deze kleur mag niet ontbreken in de Mediterrane tuin.
Mediterrane Tuin ideeën
Voorbeeld Mediterrane Tuin
Als je gaat zoeken op internet is Pinterest een heel fijne manier om plaatjes te kijken en ideeën op te doen. Je kunt een moodboard te maken van wat je leuk vindt. Ik heb een Pinterest board gemaakt op Unieke Tuinen met leuke ideeën voor grote en kleine tuinen. Je ziet er veel bladplanten in terugkomen, veel grind en natuurlijke bestrating. Ook het water en het gebruik van natuurlijke kleuren
Materialen en objecten
In de Mediterrane tuin zijn natuurlijke materialen en kleuren in aardetinten en blauw, geel, rood en paars het meest gebruikelijk. Dit komt uit de kleuren van het natuurlijk landschap rondom de Middellandse Zee. Niet alleen de kleuren, maar ook materialen uit het gebied kun je gebruiken of nabootsen, leg bijvoorbeeld rondom je slingerende paadjes enkele flinke keien, waarmee je de sfeer nabootst. Dit kun je ook doen met het water door een waterelement te plaatsen. Maak gebruik van grove, onbehandelde materialen en terra cotta potten.
In de mediterranen wordt ook veel gebruik gemaakt van veel potten. Met of zonder planten, Grote of kleine potten, verzamel ze bij elkaar. Met sfeervolle verlichting in zachte warme kleuren, kussentjes, kleden en een tapijt maak je je terras af.
Bestrating Mediterrane tuin
Tegels en fijn grind in aardetinten, rood, bruin, perzik en geel-tinten geven de Mediterrane sfeer. Combineer verschillende soorten met elkaar, om een natuurlijke uitstraling te krijgen. Er is ook grind als bestrating te verkrijgen die er gelegd uit ziet als zandpad of heel fijn grind. Hiermee kun je een natuurlijk pad nabootsen. Een tip: gebruik geen tot weinig zwart en grijs. Als je toch graag grijs wilt, kies dan een warme tint grijs.
Mediterrane tuin aanleggen
Je begint bij de aanleg met een plan. Je tekent je bestrating in, de plek van je terras en de andere onderwerpen die je in de tuin wilt, zoals een waterpartij. Deze verbind je met elkaar door een (slingerend) pad. Als je precies weet waar je alle bestrating wilt hebben kun je dit gaan (laten) aanleggen. Als je het niet zelf wilt of kunt doen, dan laat je dit doen door de stratenmaker of hovenier. Omdat een belangrijk deel van de tuin bestaat uit de beplanting, kun je een zogenaamd beplantingsplan samenstellen.
Beplanting en beplantingsplan Mediterrane Tuin
Het is altijd verstandig om bij de aanleg van een nieuwe border of een nieuwe tuin een beplantingsplan te maken. Bij het maken van een beplantingsplan begin je met vast te stellen wat de omgevingsfactoren zijn. welke grondsoort is er ter plaatse en is er sprake van zon, schaduw of halfschaduw. Meer uitleg hierover geef ik in het artikel Hoe ontwerp je een tuin. Ik geef je hier wat tips voor bomen, vaste planten en heesters die goed passen in de mediterrane tuin.
Bomen mediterrane tuin
Cypres
(Cupressus Smpervirens), deze Italiaanse cipres is een lange smalle boom, die in elke tuin past. Hij kan tot 8 meter hoog worden, maar groeit niet zo snel. De Cupressus Sempervirens ‘Stricta’ is de meest winterharde soort
Palmen
in de palmenfamilie komen zo’n 4000 soorten voor, let goed op of je een winterharde koopt. Indien je palm niet tegen vorst kan, zul je deze binnen moeten laten overwinteren. Voorbeelden van palmsoorten voor je Mediterrane tuin zijn: yucca, butia capata, crahea armata of sabal minor. In het artikel Winterharde palmbomen lees je welke palmen winterhard zijn.
Albizia
De perzische slaapboom is alleen toe te passen in beschutte en warme patiotuinen, omdat hij niet erg winterhard is. Het blad is dubbelgeveerd en daarmee decoratief te noemen. Ook de bloei is zeker de moeite waard. De opvallende roze bloemen verschijnen van juli tot en met augustus.
Olijfboom
Olea Europea heeft een grijsgroen blad en zeer bekend om zijn mediterrane uitstraling. Hij behoudt in de winter zijn blad en houdt van een plek in de volle zon en goed gedraineerde grond. Tijdens de vorst kan de boom bevriezen, bescherm hem daarom met riet of jute lappen. De olijf is pas vanaf de leeftijd van 12 jaar wel winterhard. Het kan in ons klimaat soms 2 jaar duren, voordat de olijfvruchten rijp zijn.
Vaste planten mediterrane tuin
Toscaanse Jasmijn
Trachelospermum is met zijn wintergroene blad en stervormige geurende bloemen een sieraad voor de tuin. Hij bloeit wit van mei tot en met september met talloze kleine bloemetjes. Zet hem wel op een beschutte plaats.
Phlomis
Brandkruid of Phlomis is een etagebloem, die bloeit in laagjes aan de steel van de plant. Bloeit in verschillende kleuren, geel, paars, roze, rood en wit. Hij staat ook bekend om de decoratieve zaaddozen in het najaar en de winter.
Mediterrane kruiden
kruiden als rozemarijn, basilicum, tijm, lavendel, salie worden gebruikt in de mediterrane keuken, omdat ze groeien en bloeien in de mediterraanse tuin. De genoemde soorten bloeien in paars en zijn ook te gebruiken als luchtverfrisser, of afweer voor insecten.
Heesters in de Mediterrane tuin
Oleander
Oleanders zijn er in veel verschillende bloemkleuren, roze, rood, geel, wit en alles wat daartussen zit. Hij is niet winterhard, dus je zult een plekje moeten hebben om hem te laten overwinteren. Vanaf half mei kan hij naar buiten, na de ijsheiligen. In de zomer begint hij te bloeien tot eind september. In een pot zal hij niet hoger worden dan 2 meter.
Citrus
Oranjerieplanten zoals mandarijn, citroen, limoen en sinaasappel zijn niet winterhard. In de zomer staan ze leuk in een pot op je terras, echter in de winter moeten ze overwinteren bij een temperatuur van 2 tot 10 graden. Verschillende citrussen bloeien in de periode van maart tot en met september, afhankelijk van het weer. Een citroen uit eigen tuin is natuurlijk wel bijzonder
Vijgenbomen
Ficus Carica is een bladverliezende winterharde vijgenboom. Hij staat graag zonnig en kan op een goede plek tot wel een meter per jaar groeien. Hij heeft geen bloem, maar wel vruchten. De vijgen kunnen geoogst worden in de periode van juli tot oktober.
Agave
Agave Americana is een succulent. Ook deze moet in de kas of ergens beschut overwinteren. In ons klimaat zal je hem zelden zien bloeien. Kijk uit voor de bladpunten, deze kunnen erg scherp zijn. Ook voor het vocht wat de plant opslaat in zijn bladeren moet je uitkijken, omdat dit giftig is en irritaties kan veroorzaken.
