[automatic_table_of_contents heading_title=”h2″][/automatic_table_of_contents]
De volgende in de serie van tuinstijlen is het ontwerp van de Engelse tuin.
Een Engelse Tuin is een landschapstuin, een tuin zonder evenwicht en symmetrie. In tegenstelling tot de Franse Baroktuinen, waarbij men in de Engelse tuin afstapt van het idee dat de natuur beheerst moet worden door mensen.
De Engelse tuin wordt omschreven als romantische parkachtige landschappen met verrassende doorkijkjes. Vaak wordt deze aangelegd met heuvelachtige grasvelden, gegroepeerde bomen en vijvers. De Engelse tuin wordt omschreven als natuurlijk. In de praktijk is dit vaak een goed staaltje ontwerpwerk en veel kunstmatig aangelegd. Het Vondelpark in Amsterdam is een goed voorbeeld van een natuurlijke Engelse tuin.
Principes van de Engelse tuin
De Engelse tuin is te onderscheiden in twee soorten. De landschapstuin en de cottage tuin. De landschapstuin is een parktuin. De cottage tuin is de Engelse plattelandstuin. Deze is goed te ontwerpen voor wat kleinere tuinen. De overeenkomst tussen beide is de informele vorm en beplanting. Je kunt er goed je eigen invulling aan geven en je favoriete planten in verwerken. Er gelden niet echt regels aan een ontwerp voor een Engelse of cottage tuin, behalve dat het niet formeel is. Dus geen symmetrie, geen strakke lijnen en geen beeldhouwkunst.
Maar wat dan wel?
Landschapstuin
Uitgestrekte grasvelden, liefst heuvelachtig, met gegroepeerde bomen en aangelegde ‘natuurlijke’ vijvers kenmerken de Engelse landschapstuin. Je kunt de landschapstuin betreden door smalle slingerende paden. Ik ben zelf niet eerder in een tuin in Engeland geweest. In Denemarken heb ik een prachtig Engels park bezocht: Liselund Park, op het eiland Møn.
Dit is een romantische park met grasvelden, bosschages, hele oude bomen en meertjes. Het park is gelegen vlak aan zee, vanuit het park heb je prachtige doorkijken en zichtlijnen. Daarnaast stond er een Noorse Cottage en een Chinees Theepaviljoen. Allemaal kenmerken van de Engelse landschapstuin. Je ziet het park op de volgende door mijzelf gemaakte foto’s.
Cottage tuin
Een Engelse cottage tuin is een tuin met informele vormen. De beplanting bestaat uit een mix van vaste planten, siergrassen, rozen, fruitbomen of struiken. Het is met name een tuin voor verzamelaars. Overal in de tuin worden plekjes gevuld met bloeiende plantensoorten. Je kunt er als plantenliefhebber volledig je ei in kwijt.
De sfeer wordt ontleend aan de Engelse plattelandstuin. Er zijn heel veel bloeiende planten, bloemen, geuren en vormen in terug te vinden. De cottage tuin is zeer geschikt om oude materialen als stenen en hekken te hergebruiken. Allerlei materialen kunnen voldoen als plantenbakken of ornamenten.
Ontwerp van een Engelse Tuinen
Vormgeving
De uiterlijke kenmerken van de Engelse cottage tuin zijn de volgende: smalle paadjes, mysterieuze doorgangen of follies, kleine poortjes, kleine zitjes, veel bloemen en planten. Een folly is een bouwwerk dat met opzet nutteloos of bizar is. Het is een gebouw dat niet geschikt is voor huisvesting of andere functies. Het enige doel is decoratie. Folly betekent in het Engels dwaasheid.
Bloemen en planten die lang bloeien vormen een uitgangspunt in Engelse tuinen. Deze worden gecombineerd met vroegbloeiende bollen. Hierdoor krijg je een hele lange periode van bloeiende planten in de tuin. Hagen waarmee de tuin wordt verdeeld in tuin ‘kamers’ zie je met regelmaat in de Engelse tuin, soms met niveauverschillen. Niveauverschillen zie je ook door het gebruik van verhoogde borderranden met stapelstenen bv.
In een cottage tuin hoort ook iets van water, een vijver of een ornament met water. Om zoveel bloeiende planten te kunnen kweken wordt gebruik gemaakt van een kas of tuinkast. Dit kan een kant-en-klare optie zijn. Ook een zelf in elkaar gezette kas(t) van diverse hergebruikte materialen zal zeker niet misstaan. Op een andere wijze gebruik maken van gerecyclede materialen, vintage of brocante spullen met een personal Touch hoort ook zeker in de Engelse tuin thuis.
Materialen en Objecten Engelse tuin
Als pad of terras maak je gebruik van kleine stenen of grind, ook split in aardetinten is een passende optie. De tegels of het grind loopt als slingerend tuinpaadje door de tuin heen. Het pad hoeft niet altijd een doel te hebben, door het te laten eindigen op een tuinmuur of stoel met kussen of als doorkijkje naar buiten de tuin vergroot je de tuin optisch.
Als border of borderranden kun je speels gestapelde stenen (her) gebruiken. Je kunt de borders of plantenbakken zo groot of klein maken als je stenen verzameld hebt. Het effect is ruimtelijker als je gebruik maakt van verschillende hoogtes, de planten komen hierin ook mooi uit. Zo kun je lagere planten gebruiken boven hogere planten.
Wanneer je ruimte hebt is een Cottage een specifiek Engels object voor in je tuin. Een huisje waar je eigenlijk niets mee kan, het hoeft inhoudelijk niet groot te zijn, maar het moet wel staan. Ook een prieeltje met een bloeiende klimmer of klimroos sterkt het knusse gevoel. In plaats van een prieel kun je een pergola over een pad heen plaatsen. Bij voldoende ruimte kun je in een kas bloemen voorplanten in het voorjaar, waarvoor het buiten nog net te koud is.
Bekijk hier betaalbare, mooie rozenbogen op de website van bol.
Engelse tuinen barsten van de kleur door allerlei kleurrijke bloeiende bloemen en planten. Aan welke bloemen en planten je dan moet denken ga ik later dit bericht uitgebreid op in.
Allerlei al dan niet kleurige items als bloempotten, gieters, emmers, die je kunt gebruiken waarvoor ze bedoeld zijn. Maar je kunt er ook prachtige geïnventariseerde bloem- en plantenbakken van maken. Daarnaast kun je kleine zitjes maken met gekleurde kussens. Door het gebruik van spiegels aan de wanden, omringd met hagen of bloeiende klimplanten creëer je fake doorkijkjes. Het gebruik van stromend, golvend of stilstaand water maakt een ruimte groter, met name door het spiegelende effect van water. Water met een fontein zorgt voor beweging wat, mits goed gemaakt, zorgt voor een ruimtelijke beleving.
Een ander materiaal wat je op allerlei manieren kunt gebruiken is hout. Hout kun je gebruiken als folly, als cottage, als zitje, als borderrand, pergola, afscheiding van de ruimte.
Oude kasten of kasten die niet meer gebruikt worden kun je in de tuin gebruiken, als decoratie, maar natuurlijk ook weer als plantenbakken. Ook op sidetables kun je potten en bakken plaatsen. Een tafel om bezig te zijn met je planten is ook handig. Andere typische Engelse attributen, bijvoorbeeld kroonluchters, je kunt het zo gek niet bedenken. Ik heb bij een tuinontwerp een Engelse telefooncel gebruikt bij een klant die vaak in Engeland komt voor zaken. De rode telefooncel is omgetoverd tot tuindouche bij het zwembad. Prachtig idee! Zie hier de foto van de tuin:
Planten voor in de Engelse Tuin
Zoals eerder gezegd is de Engelse tuin een liefhebberstuin. De opbouw van de Engelse border is meestal gelaagd, vooraan een lage rij, vervolgens een rij van middelhoge planten met achteraan een rij van hoge planten. Vaak staan de planten gegroepeerd of als een golvende slinger door elkaar in groepen van 3, 5 of 7 stuks. Het kleurgebruik is een belangrijk aspect in de border. In de Engelse tuin vind je voornamelijk vaste planten en mogen rozen natuurlijk niet ontbreken. Er wordt gebruik gemaakt van veel verschillende bloemvormen en vaak in de kleuren, wit, paars en roze.
Bomen cottage tuin
Je kunt fruitbomen, naaldbomen en loofbomen door elkaar gebruiken. Persoonlijk ben ik fan van meerstammige bomen, ik vind ze in elke tuin passen en daarom dus zeker ook in Engelse tuinen.
De Betula Utulis ‘Doornbos’ is zowel op stam als meerstammig een bijzondere verschijning tussen de vele groene vormen blad die je zult tegenkomen. Het is tevens een waardboom voor vlinders, dus van extra waarde voor de omgeving. Hij kan wel tot 15 meter hoog worden en is dus niet geschikt voor kleine tuinen.
Catalpa Bignoides Bungei is een compacte bolcatalpa, die ook mits elk jaar goed gesnoeid, geschikt is voor de kleinere tuin. Deze boom met een dichte, ronde kroon met donkergroen glanzende bladeren.
Tilia Palllida is de meest bekende en gebruikte leiboom en niet voor niets. Deze geschikte Koningslinde heeft een lichtgroen hartvormig blad, die op alle gronden kan worden toegepast.
De Eik, wetenschappelijk Quercus genoemd is een prachtige boom in vele variëteiten. Van groenblijvende tot bladverliezende loofbomen die met name geschikt zijn voor de grotere tuinen en parken.
Malus, alias de sierappels, verkrijgbaar in verschillende maten en kleuren zijn aantrekkelijke bomen voor in je tuin. Met de witte, roze of rode bloesem in het voorjaar, die bloeit nog voordat het blad aan de takken komt. In het najaar verschijnen er kleine sierappels in de kleuren geel, oranje en rood. Zo kun je elk seizoen genieten van de sierappelboom.
Heesters voor in de Engelse border
Buxushagen, of in verband met de overlast van de buxusmot een vervangende Ilex Crenata ‘Green’ geven een structuur aan de overdaad aan planten in je Engelse tuin. Lees hier meer over de buxusmot.
Rododendrons zijn wintergroene heesters, ze bloeien in de kleuren wit, roze, paars, rood en geel. Er zijn bladverliezende soorten, maar over het algemeen zijn ze bladhoudend in de winter. Tevens zijn er dwergsoorten, hoge Rhododendrons, en soorten geschikt als haagplant. In een grote engelse tuin of park zijn er heel fraai groepen met grote exemplaren aan te leggen.
Azalea’s behoren tot de Rhododendron familie. Ze zijn een lager blijvende soort met een rijke bloem en een kleiner blad. Deze staan prachtig in je typisch Engelse border.
Engelse Rozen zijn de bekendste en misschien wel meest iconische rozensoort. De bloemen zijn erg herkenbaar. Ze hebben een sterke geur en een goed gevulde bloem. Ze zijn ontstaan door de klassieke rozensoorten te kruisen met moderne rozen.
Vaste planten Engelse border
Geraniums, Vrouwenmantel, Lavendel, Kattenkruid, Hortensia, Kruiptijm, Zeeuws Knoopje, Vingerhoedskruid, Ridderspoor, Zonnehoed, Monarda, Duizendblad, Siergrassen, engels gras, Stinkende Gouwe, Vergeet-mij-nietjes, Sleutelbloemen, Koekoeksbloemen, zoveel vaste planten zijn te benoemen die geschikt zijn voor de engelse border. Ik pik er toch een paar uit, die wellicht wat minder bekend zijn en mijns inziens een extra omschrijving verdienen.
Campanula heet niet voor niets het prachtklokje. De plant wordt tussen de 30 en 90 centimer hoog. Hij bloeit in juni en juli met hemelsblauwe of (de Alba varieteit) witte klokvormige bloemen. Ze zijn in het bijzonder geschikt voor de halfschaduwborder en goed te combineren met akelei of margrieten.
De Monarda ‘Gardenview Scarlet’ is een opvallende verschijning. Het heeft een prachtige dieprode bloem, die veel vlinders trekt. Hij bloeit in juli en augustus en zal tussen de 70 en 100 centimeter hoog worden.
Chelidonium majus ofwel Stinkende Gouwe is een fijn gele bloempje dat zowel in de schaduw als in de volle zon staat. Het is een fijne plant die 30 tot 90 centimer hoog wordt en bloeit van mei tot oktober. Je hebt er de gehele zomer genot van.
Klimmers Engelse tuin
Klimroos, de rozen heb ik al genoemd onder de heesters maar zijn er ook in klimvormen. Het zelfde effect heeft de blauwe regen, ook bekend onder de wetenschappelijke naam: Wisteria Sinensis. De bloei van de blauwe regen valt in mei. Het mooiste beeld ontstaat wanneer je de plant over bijvoorbeeld een pergola laat groeien. De bloemtrossen kunnen dan vrij naar beneden hangen wat een prachtig effect geeft. Soms moet je wel geduld hebben voordat de plant gaat bloeien. Uit eigen ervaring weet ik dat het tot wel 7! Jaar kan duren, voordat je bloei krijg.
Kamperfoelie is een klimmer die in verschillende kleuren te kiezen is, vaak ook meerkleurig. Roze met wit en geel, oranje/ rood, wit met roze, geel/ oranje, of alleen wit zijn soorten wilde kamperfoelie of Japanse Kamperfoelie. In de zomeravonden verspreidt kamperfoelie een zoete geur die nachtvlinders aantrekt en voedt. De wetenschappelijke naam voor Kamperfoelie is Lonicera. Deze plant kan overal langs geleid worden, langs objecten of door andere planten en struiken heen.
