Ook in de nazomer en vroege herfst is het nog genieten in de tuin. Er zijn volop planten waarmee je in het najaar nog kan genieten van een prachtig bloeiende tuin. Ik zal mijn favorieten met je delen.
- Aster
- Buddleja
- Dahlia
- Hebe Addenda
- Hibiscus
- Lobelia Fungens
- Persicaria
- Rudbeckia
- Salvia
- Sedum
Bijkomend voordeel van deze lijst is dat ze bijna allemaal toegevoegde waarde hebben voor bijen en vlinders. Wanneer je meer wilt weten over een bij of vlindervriendelijke tuin, kun je eens een kijkje nemen in deze artikelen help de bij of meer vlinders in de tuin .
Waarom zou je deze planten moeten kiezen?
De Aster, een vaste plant die lang bloeit in het najaar
De aster is een vaste plant die erg lang doorbloeit in het najaar. Omdat dit vrolijke plantje van augustus tot in oktober doorbloeit is het een erg gewilde plant voor bijen en vlinders die in het najaar op zoek zijn naar nog schaarse nectar in de bloemen. Het is een sterke mooie plant met een lange bloei. Er zijn zo’n 600 variëteiten bekend van de astersoorten. De aster is een rechtop groeiende plant met lange, smalle, groene bladeren. De plant heeft een kruidachtige uitstraling en is goed te combineren in een vaste planten border. Ook in potten en bakken staan ze vrolijk op je terras. De variëteiten zijn verkrijgbaar in vele kleuren. De kleurennuances zijn van paars/lila met een geel hartje tot wit en knalroze. De bloemblaadjes zijn stervormig of sprietvormig.
Doordat de plant sterk is, kan er rustig een vroege najaar vorst zonder kleerscheuren worden overleefd. Asters houden van vruchtbare licht vochtige grond en een zonnige plek. Ze zijn niet wintergroen. In het voorjaar kun je ze terugsnoeien tot vlak boven de grond. De hoogte wanneer ze volgroeid zijn zal in de zomer tussen de 40 en 100 centimeter. Bekende aster variëteiten zijn Aster Amellus, Aster Ericoides, Aster x Frikartii, Aster Laterifolius, Aster Novae en de Aster Novi-Belgii.
De Buddleja, bloeit door tot in september
De Nederlandse naam voor Buddleja is vlinderstruik. Dit is niet voor niets. De plant is een enorme favoriet van vlinders. De bloemen van deze heester zijn een aanwinst voor je tuin. De bloemen zijn pluimvormig en hangen sierlijk aan het einde van de takken. De geurende pluimen kunnen tot wel 25 centimeter lang worden. De bloemen verschijnen in juli en kunnen doorbloeien tot in september, afhankelijk van het weer. Hoe meer zon, hoe meer bloemen er zullen verschijnen. De vlinderstruik is verkrijgbaar met bloemen in de kleuren, van licht tot donkerpaars, roze, geel, oranje en wit. De heester is niet wintergroen. De hoogte is per variëteit verschillend van zo’n 80 centimeter tot 400 centimeter.
De heester groeit graag op een zonnige plek. Aan de bodem stelt hij niet zoveel eisen, zelfs op arme droge grond groeit hij goed. Het is wel van belang om de heester in het vroege voorjaar te snoeien. Na de laatste strenge nachtvorst kun je hem tot 30 centimeter boven de grond snoeien. De plant zal weer uitgroeien tot zijn volwassen hoogte. Deze is afhankelijk van de variëteit. Bekende Buddleja variëteiten zijn de Buddleja Davidii, Buddleja Alternifolia, Buddleja globosa en Buddleja Weyeriana.
Dahlia, sterke en lange bloeier in de nazomer
Dahlia’s zijn sterke rijke en lange bloeiers voor in de nazomerborder. Hoewel ze eerder niet hip werden gevonden, zijn ze helemaal terug van (niet echt) weggeweest. De bloeitijd wordt beinvloed door de planttijd van de knollen. Als je de knollen in mei na de vorst in de volle grond plant, zullen de bloemen bloeien in de nazomer tot de herfst. Je kunt ze echter ook vorstvrij voortrekken, zodat ze eerder bloeien. Er zijn 42 soorten dahlia’s met duizenden variëteiten. De dahlia heeft een zonnige standplaats nodig. De grond moet een vochtig zijn, maar tegelijkertijd goed gedraineerd. Vooral de dahlia’s met grote bloemen en de hogere soorten hebben een steuntje nodig, anders zullen ze omvallen. In het najaar moet de Dahlia gerooid worden. De knollen kunnen niet tegen de vorst.
Dahlia’s zijn verkrijgbaar in hoogten variërend van 40 tot ruim 100 centimeter. Ook zijn er heel veel kleuren beschikbaar, namelijk geel, oranje, rood, paars, lila, roze, wit, zwart en zelfs meerkleurige exemplaren. Dahlia is onder te verdelen in onder meer de volgende vormsoorten anemoonbloemige, pioenvormige, cactus Dahlia, enkelvoudige Dahlia, Halskraagdahlia, stervormige Dahlia en de Waterlelie Dahlia.
Hebe Addenda, bloeit elk jaar tot in oktober
De heesters worden ook wel Veronicastruik genoemd. Het zijn bloeiende planten die gemiddeld zo’n 70 centimeter hoog worden. Ze zijn makkelijk in de border te planten, maar ze staan ook mooi in een pot. Hebes zijn echte vlinder en bijenplanten. De cilindervormige aren bloeien in onder andere de kleuren roze, paars en blauw. Ze zijn prachtig en bloeien elk jaar door tot in oktober. Meestal maakt de vorst een einde aan de bloei, dus incidenteel zullen ze zelfs bloeien tot in november. De groenblijvende planten moeten bij strenge vorst wel wat bescherming krijgen om te kunnen overleven. Ze staan graag op een lichte beschutte plek in je tuin, niet de hele dag in de volle zon. Hebe is verkrijgbaar in vele soorten, maten en kleuren. Het blad van de Hebe kan variëren van lichtgrijs tot donker en lichtgroen. Soorten waar je uit kunt kiezen zijn bijvoorbeeld Hebe Ochracea, Hebe ‘Autumn Glory’, Hebe Pinguifolia, Hebe Buxifolia, Hebe Donna, Hebe Classica, Hebe Petita en Hebe Granda.
Hibiscus, roze, witte of paarse bloemen tot in oktober
De Hibiscus wordt ook wel de Altheastruik genoemd. Het is een heester met indrukwekkende bloeiwijze. Ook van deze soort zijn heel veel soorten. Echter in ons klimaat is alleen de Hibiscus Syriacus geschikt om te overleven. Dit is een bladverliezende struik met prachtige klokvormige bloemen. De bloemen kunnen tot wel 10 centimeter in doorsnede worden. De kleuren variëren van roze, rood, wit tot paars. De eerste bloemen verschijnen in juli. De bloei kan doorgaan tot in oktober. Elke bloem is maximaal 3 dagen open. De takken dragen erg veel bloemknoppen, zodat de plant altijd blijft bloeien. De struik wordt maximaal 3 meter hoog.
De heester groeit het beste in een luchtige voedselrijke bodem. Op een zonnige en beschutte plek zullen er de meeste bloemen verschijnen. Jonge planten hebben wat bescherming nodig tegen matige tot strenge vorst in de winter. Voor een compacte bloei, kun je de struik het beste elk voorjaar terugsnoeien. Je hoeft de struik niet perse te snoeien.
Lobelia Fungens, opvallende bloemen tot en met september
De Lobelia Fungens valt op met zijn aparte bloeiwijze. Het is een plant met een opvallend blad, bloei of vorm. Lobelia laat zich makkelijk combineren. Deze soort is verkrijgbaar als eenjarige of als vaste plant. Ze doen het heel goed in een vaste plantenborder. Ongeveer 80 centimeter is de gemiddelde hoogte. De kleuren waarin lobelia verkrijgbaar is, zijn rood met purper blad (de Lobelia Fungens ‘Queen Victoria’), blauw en paars. Van juli tot en met september kun je genieten van deze plant met opvallende bloemen.
Lobelia is vooral geschikt voor de wat zwaardere bodemtypen en een licht vochtige grond. Het is wel een liefhebbersplant, omdat deze wat meer aandacht nodig heeft. De meeste lobelia’s overleven de Nederlandse winters niet. Een soort als bijvoorbeeld de Lobelia Fungens ‘Queen Victoria’ en Lobelia Hadspen Purple zijn wel geschikt voor ons klimaat. In de winter is het belangrijk om de plant te beschermen bij vorst. Bijzondere vaste planten variëteiten van de lobelia zijn Lobelia Cardinalis, Lobelia Siphilitica, Lobelia x Gerardii of Vedrariensis en Lobelia Angustifolia.
Persicaria, sterke vaste plant met felgekleurde bloeiaren
De Nederlandse naam voor Persicaria is Duizendknoop. De felgekleurde bloeiaren van deze plant verschijnen de hele zomer door tot in september. Het is een sterke vaste plant, die ook in de winter groen blijft. De lage soorten zijn een perfecte bodembedekker. Er zijn duizendknopen varierend in de hoogte van 10 tot wel 200 centimeter hoogte. Persicaria is in allerlei kleuren, namelijk lichtroze, felroze, donkerroze, lichtpaars, paars, donkerpaars en in wit. Niet alleen de bloemen zijn aantrekkelijk voor in je border, maar ook de diversiteit in bladkleuren is een mooie aanvulling.
De plant staat het lieft op een zonnige plek, maar ook lichte schaduw kan worden verdragen. Aan de grondsoort stelt hij niet al te veel eisen. Hij heeft wel een voorkeur voor lichtvochtige grond. Qua onderhoud is de duizendknoop makkelijk. Wanneer je vindt dat de plant te groot wordt, kun je hem delen. Dit kun je in het vroege voorjaar of in het najaar doen. Je steekt met een spa een stuk van de plant af en plant dit deel ergens anders. De plant zal vanzelf verder groeien.
Persicaria soorten zijn de Persicaria Amplexicaulis, Persicaria Virginia en Persicaria Affinis.
Rudbeckia, vrolijke en makkelijke vaste plant die bloeit tot de herfst
De Rudbeckia is een margrietachtige plant met rechtopgaande stelen en bloemen met een groot hart. De Nederlandse naam is Zonnehoed. Het is een vrolijke, makkelijke vaste tuinplant die vanaf de zomer tot de herfst bloeit met gele, groene en oranje bloemen. Zoals de naam Zonnehoed al zegt houdt deze plant van een plekje in de zon. De hoogte varieert van 40 tot 175 centimeter. Als je de verwerkte bloemen in het najaar niet afknipt, zullen ze je border of tuin de hele winter voorzien van een prachtig silhouet. Je kunt de uitgebloeide bloemen dan in het voorjaar afknippen voor het volgende bloeiseizoen. De verwelkte bladeren kun je dan meteen mee snoeien, de Rudbeckia is namelijk geen wintergroene plant. Naast vaste planten, bestaan er ook zonnehoeden die eenjarig of tweejarig zijn.
De Zonnehoed houdt van alle voedzame grondsoorten. Zorg voor een goede doorlatende grond, de plant houdt namelijk niet van natte voeten. Een extra fijne eigenschap van deze plant, is dat het een bijen- en vlinderplant is. Soorten zijn er in diverse maten. De Rudbeckia fulgida is een compacte soort voor een kleine border. De Rudbeckia Nitida is een hogere soort. Rudbeckia Laciniata is een soort zonder het kenmerkende bruine bloemhart. Rudbeckia Occidentalis is een soort met groene bloembladeren, hierdoor valt het bruine bloemhart extra op.
Salvia, sterke winterharde plant die bloeit tot in het late najaar
Salvia ofwel Salie in het Nederlands houdt van de volle zon. Het is een sterke winterharde plant. Bijen, vlinders en hommels zijn dol op de nectar van deze plant. De plant kan de hele zomer tot in het late najaar doorbloeien. Als je na de eerste bloei de uitgebloeide bloemen wegknipt, zal de plant in hetzelfde jaar nogmaals gaan bloeien. Salvia is verkrijgbaar in hoogtes van 30 tot 150 centimeter. De kleur van salie is van blauw, paars, roze, rood tot wit en geel.
Van de echte salie, Salvia Officinalis wordt het blad als keukenkruid gebruikt.
Salie vindt het niet erg om in een droge grond te staan. Ze houden van een goede doorlatende, kalrijke grond. Er zijn ruim 900 soorten eenjarige, tweejarige en vaste Salvia soorten te verkrijgen. De globale onderverdeling in soorten zijn de kruidenplanten, Salvia Officinalis, en de bloeiende borderplanten Salvia Nemorosa en Salvia Verticillata. In de Salvia Officinalis soorten kom je planten tegen met een diversiteit aan bladkleuren. De Salvia nemorosa ‘Caradonna’ is een bekende sterke soort. Deze kan goed in een border geplant worden, is winterhard en heeft een donker violetkleurige aren. Ook de stengels van deze plant zijn donkerpaars gekleurd. Van de Salvia Verticillata is de ‘Alba’ een sterke soort met witte aren. De hoogte van de plant is ongeveer 70 centimeter en het is mooi om deze in een groep te planten.
Sedum, bodembedekker met bloemen in het najaar
Sedum is wederom een plant waar de bijen en vlinders dol op zijn. Het is een sterke dikke, vlezige plant, die tot de vetplanten behoort. Er zijn veel verschillen in bloei en bladkleuren en dikte van bladeren bij de diverse Sedum soorten. Sedum kan worden opgedeeld in bodembedekkende soorten en in opgaande vaste planten. De kleuren waarin ze bloeien zijn roze, rood, wit en geel. De opgaande soorten, dus de vaste planten zijn de soorten die voornamelijk in het najaar bloeien. Ze worden vaak in rotstuinen aangeplant, maar kunnen ook goed in de border.
De sedum staat graag in een droge wat zanderige grondsoort. Laat de bloemen in het najaar staan. Wanneer je ze namelijk afknipt is er kans dat er vocht in de holle stengels komt. In de winter zal dit vocht bevriezen bij vorst en hierdoor kan de plant afsterven. In het voorjaar zullen zich nieuwe uitlopers gaan ontwikkelen en na de vorst kun je dan de oude verwelkte bloemstelen en eventueel het verwelkte blad wegsnoeien. Sedum Reflexum is een goede soort, die bloeit in het najaar met gele bloemen. Dit is een wintergroene soort. De Sedum Hybrida ‘herbstfreude’ is een echte herfstbloeier. Deze roze bloeiende soort wordt zo’n 50 centimeter hoog.
