De beuk, hoe herken je de verschillende soorten

De beuk is een inheemse en veelal aangeplante boom in Europa. De wetenschappelijke naam voor de beukenboom is Fagus Sylvatica. De hoogst bekende beuk is bijna 50 meter hoog en heeft een stamomtrek van 5 meter. Deze staat in het Zoniënwoud in België. Normaal gesproken worden beuken in de natuur ongeveer 35 tot 40 meter hoog.

De beuk voelt zich het beste thuis op vochthoudende, goed doorlatende, kalkrijke, leemhoudende bodem. Hoge waterstanden of droge zandgronden verdraagt hij niet. Beuken kunnen 200 tot 300 jaar oud worden.

Hoe herken je een Beukenboom?

Een beuk is te herkennen aan de vorm, de bladeren, de bloemen, de vruchten en de stam. Het meest herkenbare deel is het beukennootje en in de winter, als de boom die het verdorde bruine blad vasthoudt.

Vorm beukenboom

De beuk is een inheemse boom in meerdere variëteiten. Van nature heeft de Fagus Sylvatica een bolvormige kroon. Zo kan de beukenboom als leibeuk worden gekweekt. Een treurbeuk, zuilbeuk of rode beuk zijn andere opties. De beuk wordt veel als haag gebruikt, hierover lees je meer in het artikel over de beukenhaag.

Lei beuk

De leivormige variant van de Fagus Sylvatica is een vernieuwde ontwikkeling. Het is een boom tussen de beukenhaag (link beukenhaag) en beukenboom in, een soort van beukenhaag op hoogte. De leibeuk wordt in de groene en de rode vorm gekweekt. Een leiboom is goed te gebruiken om inkijk van de buren te voorkomen of als windvanger, maar eigenlijk in veel verschillende soorten situaties. Het voordeel van de leibeuk is dat deze zijn verdorde bruine blad vasthoudt in de winter, daarom behoudt de leivorm zijn afscheidende functie in de winter.

Zuilbeuk

De zuilbeuk is bekend onder de wetenschappelijke naam Fagus Sylvatica ‘Dawijck’. De boom wordt een zuilbeuk genoemd, omdat hij een zuilvormige, smalle kroon heeft.  Het is een langzaam groeiende boom met in het voorjaar frisgroen uitlopend blad. De hoogte van de volwassen boom is ongeveer 15 tot 25 meter, daarmee is hij ook geschikt voor minder grote tuinen. Zuilbeuken zijn zeer geschikt om te plaatsen langs een oprijlaan, een slootkant of een erfafscheiding. De rode variant voor de zuilbeuk is de Fagus Sylvatica ‘Dawijck Purple’.

Treurbeuk

Fagus Sylvatica ‘Pendula’ is de wetenschappelijke naam voor de treurbeuk. Zoals de naam al aangeeft heeft de boom een treurende vorm. Het is een breed uitgroeiende boom met opgaande takken, waaraan dunne slappe zijtakken zitten die als een gordijn omlaag hangen. De hoogte is 20 tot 25 meter in volwassen stadium. Naast de gewone treurbeuk is er ook de rode variant, de Fagus Sylvatica ‘Purpurea Pendula’.

beukenblad

Beukenblad

Een beukenboom is een bladverliezende boom. In de lente verschijnen de frisgroene nieuwe blaadjes aan de boom. Tijdens de zomer kleurt het blad wat donkerder groen, waarna het in de herfst goudbruin verkleurt. In de winter blijft het bruine blad lange tijd aan de boom vastzitten, tot in het voorjaar de nieuwe frisse bladeren ontstaan.

Beukenboom blad en bloemen

Het blad van de beuk is ongeveer 10 centimeter lang en heeft een eirond tot elliptische vorm. De rand van het blad is gekarteld. De al wat oudere beuken krijgen bloemen in het voorjaar, die tegelijk verschijnen met het blad. De bloemen verschijnen maar ongeveer 1 x in de 5 tot 8 jaar. Mannelijke bloemen zijn ei tot rondvormige dichte katjes, de vrouwelijke bloemen zijn bekervormig.

Rode beuk

Fagus Sylvatica is een soort beuk met een rood blad, bekend onder de wetenschappelijk naam Fagus Sylvatica ‘Atropunicea’. De rode beuk loopt in de lente uit met een fris rood blad, naarmate de zomer vordert verkleurt het blad wat donkerder, soms zelfs naar wat groen toe. De herfstkleur van de rode beuk is geel, bruin, goudachtig. In de winter blijft het verkleurde blad net zoals bij de groene beuk lang aan de boom zitten, tot aan het voorjaar.

Roodbladige beuk kopen? Check deze Fagus sylvatica ‘Atropunicea’ van twee tot drie meter op bol.com.

Rode beukenboom

Het beeld van een forse rode kroonvormige rode beuk is een geschikte aanvulling en afwisseling tussen het mooie groen wat normaliter het park of de lanen domineert. Om deze reden is het een goede solitair om aan te planten tussen het groen.

Beukennootjes

Beukennootjes

Beukennootjes verschijnen aan de beukenboom, wanneer deze ongeveer 50 jaar oud is. Een beukennootje is de vrucht van de beukenboom. Het is een klein driehoekig nootje. Beukennootjes zijn voor de mens eetbaar. Eet ze echter niet in grote hoeveelheden, dan worden ze giftig door de stof Fagine. Dieren in het bos, zoals eekhoorntjes zijn dol op beukennootjes. Huisdieren, zoals honden, katten en paarden kun je beter geen beukennootjes geven, omdat het voor hen giftig is.

Stam Beukenboom

De stam van de beukenboom is glad en grijs. Een beuk heeft een dunne bast. Door deze dunne bast is de boom gevoelig voor schorsbrand, wanneer er plotseling fel zonlicht op de stam schijnt. De kroon zal de stam beschermen tegen de zon, ook in de winter, wanneer een groot deel van het beukenblad aan de boom blijft hangen. Dit is een van de redenen waarom je weinig onder begroeiing ziet bij een beuk.

Soorten beukenbomen

Een samenvatting van de soorten beukenbomen die je in verschillende vormen kunt aanschaffen:

Fagus sylvatica Anniek

Een smalle groene zuilbeuk met glanzend en frisgroen blad, groeit tot ongeveer 20 meter hoogte.

Fagus Sylvatica ‘dawyck purple’

Een rode zuilbeuk, met een langzaam groeiende zuilvormige kroon, purperkleurig blad en een hoogte van 10 tot 30 meter.

Fagus Sylvatica ‘atropunicea’

Een bruine of rode beuk met een brede kroon, groeit tot ongeveer 25 meter hoogte.

Fagus sylvatica ‘Black Swan’

Een smalle treurbeuk, met donker roodbruin blad, de N   ederlandse naam is Zwarte Treurbeuk, hoogte ongeveer 15 meter.

Fagus Sylvatica ‘Pendula’

Treurbeuk met afstaande takken, brede kroonvorm, groen blad en maximale hoogte ongeveer 20 meter.

Fagus Sylvatice ‘purpurea Pendula’

Een kleiner blijvende treurbeuk met rode bladeren, ongeveer 3 meter.

Fagus Sylvatica ‘atropurpurea’

Een rode beuk met een paarse gloed, een forse boom, lijkend op de groene variant, hoogte tot ruim 30 meter bij de juiste omstandigheden

Beukenboom snoeien

Een beukenboom hoef je niet perse te snoeien. Het beste kun je de dode takken weghalen en de boom verder laten groeien. Mocht je je beukenboom toch willen snoeien, doe dit dan in juni en tussen november en februari. Zorg er hierbij voor dat je de natuurlijke vorm van de boom behoud.

Kijk dus van een afstandje op afwijkende takken en haal deze weg. Bijvoorbeeld 2 takken die heel dicht bij elkaar zitten, hiervan snoei of zaag je 1 tak weg. De beste plek van het snoeien is  boven een knop die naar de buitenzijde wijst. Snoei niet te veel in 1 keer, dan kun je beter 2 keer in het jaar snoeien.

Voor snoeien is het altijd slim en makkelijk om goed gereedschap te gebruiken. Goed en scherp gereedschap zorgt voor mooiere snoeiplekken en hierdoor minder kans op ziektes en plagen.

Wil je meer informatie over de beukenhaag of haagbeuk, lees dan verder.

unieketuinen.nl